
بورس کالج در این مقاله آموزش رایگان فارکس به بررسی تفاوت بازار اسپات و بازار فیوچرز در فارکس میپردازد.
بازار فارکس (Foreign Exchange) به عنوان یکی از بزرگترین و پرتحرکترین بازارهای مالی در سطح جهانی شناخته میشود. این بازار روزانه میلیاردها دلار معاملات را در خود جای میدهد و به عنوان یک بستر برای تبادل ارزهای مختلف عمل میکند. در این بازار، دو نوع اصلی از معاملات وجود دارد: بازار اسپات و بازار فیوچرز. هر یک از این بازارها ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که شناخت آنها برای معاملهگران و سرمایهگذاران بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله، به بررسی تفاوتهای کلیدی بین بازار اسپات و بازار فیوچرز در فارکس خواهیم پرداخت و به این سوال پاسخ خواهیم داد که کدام یک از این بازارها برای سرمایهگذاران مناسبتر است.
تعریف بازار اسپات و بازار فیوچرز
بازار اسپات چیست؟
بازار اسپات، بازاری است که در آن معاملات به صورت فوری و در لحظه انجام میشود. در این بازار، ارزها با قیمتهای جاری خرید و فروش میشوند و تسویه حساب معمولاً در همان روز یا حداکثر دو روز کاری انجام میگیرد.
به عبارت دیگر، در بازار اسپات، معاملهگران بلافاصله مالک داراییهای خود میشوند و میتوانند به سرعت به تغییرات بازار واکنش نشان دهند. این ویژگی باعث میشود که بازار اسپات به عنوان یک گزینه مناسب برای معاملهگران کوتاهمدت و کسانی که به دنبال کسب سود سریع هستند، شناخته شود.
بازار فیوچرز چیست؟
در مقابل، بازار فیوچرز به معاملات آتی اشاره دارد که در آن قراردادهایی برای خرید یا فروش ارزها در تاریخهای مشخص در آینده منعقد میشود. این نوع معاملات به معاملهگران این امکان را میدهد که با پیشبینی تغییرات قیمت، اقدام به خرید یا فروش ارزها کنند و در نتیجه، ریسکهای بالقوه خود را مدیریت کنند. قراردادهای فیوچرز معمولاً استاندارد شده و در بورسهای مشخصی معامله میشوند که این امر به شفافیت و اعتبار این بازار کمک میکند. بازار فیوچرز به دلیل قابلیتهای خاص خود، به عنوان یک ابزار مهم برای مدیریت ریسک و سرمایهگذاریهای بلندمدت در نظر گرفته میشود.
تفاوت های بازار اسپات و فیوچرز در فارکس
زمان تسویه حساب:
- در بازار اسپات، تسویه حساب بلافاصله یا در یک زمان کوتاه انجام میشود. این بدان معناست که معاملهگران میتوانند به سرعت به تغییرات قیمت واکنش نشان دهند و از نوسانات بازار بهرهبرداری کنند. به عنوان مثال، اگر یک معاملهگر در بازار اسپات تصمیم بگیرد که دلار آمریکا را در برابر یورو خریداری کند و بلافاصله پس از خرید قیمت دلار افزایش یابد، او میتواند به سرعت اقدام به فروش کند و از این افزایش قیمت سود ببرد.
در حالی که در بازار فیوچرز، تسویه حساب ممکن است ماهها به طول بینجامد و معاملهگران باید برای مدت طولانیتری در موقعیتهای خود باقی بمانند. این امر نیازمند تحلیلهای دقیق و پیشبینیهای منطقی از وضعیت بازار در آینده است.
نوسانات قیمت:
- بازار اسپات تحت تأثیر نوسانات قیمت آنی و اخبار اقتصادی قرار دارد. به عنوان مثال، انتشار گزارشهای اقتصادی یا تغییرات سیاسی میتواند به سرعت بر قیمت ارزها تأثیر بگذارد. فرض کنید که یک گزارش مثبت از رشد اقتصادی ایالات متحده منتشر میشود. این خبر میتواند باعث افزایش قیمت دلار در برابر سایر ارزها شود و معاملهگران میتوانند از این نوسانات بهرهبرداری کنند. در حالی که بازار فیوچرز به پیشبینیهای آینده و تحلیلهای بلندمدت وابسته است و معاملهگران باید توانایی تحلیل روندهای اقتصادی و سیاسی را داشته باشند. این نوع تحلیلها معمولاً نیاز به زمان و تخصص بیشتری دارند و میتوانند به تصمیمگیریهای آگاهانهتری منجر شوند.

ابزارهای مالی:
- بازار فیوچرز شامل قراردادهای استاندارد و قابل معامله است که به معاملهگران این امکان را میدهد که با استفاده از لوریج (اهرم) بیشتری نسبت به بازار اسپات، سرمایهگذاری کنند. به عنوان مثال، اگر یک معاملهگر با ۱۰۰۰ دلار سرمایهگذاری کند و از لوریج ۱:۱۰ استفاده کند، او میتواند به ارزش ۱۰,۰۰۰ دلار در بازار فیوچرز وارد شود. این امر میتواند به افزایش سود و همچنین ریسکهای مربوط به آن منجر شود. در واقع، لوریج به معاملهگران این امکان را میدهد که با سرمایهگذاری کمتری، موقعیتهای بزرگتری را کنترل کنند، اما در عین حال، این امر میتواند منجر به ضررهای بزرگتری نیز شود. از سوی دیگر، بازار اسپات به دلیل عدم وجود لوریج، ریسک کمتری دارد و برای معاملهگران مبتدی یا کسانی که تمایل به ریسک کمتری دارند، گزینهای مناسبتر است.
استراتژیهای معاملاتی:
- در بازار اسپات، معاملهگران معمولاً از استراتژیهای کوتاهمدت استفاده میکنند و به دنبال کسب سودهای سریع هستند. این نوع معاملات به سرعت انجام میشوند و نیاز به تحلیلهای فوری دارند. به عنوان مثال، یک معاملهگر ممکن است با استفاده از تحلیل تکنیکال، یک الگوی قیمتی را شناسایی کند و بر اساس آن تصمیم به خرید یا فروش بگیرد. در حالی که در بازار فیوچرز، استراتژیهای بلندمدت و میانمدت رایجتر هستند و معاملهگران باید تحلیلهای عمیقتری انجام دهند و پیشبینیهای دقیقی از آینده بازار داشته باشند. این نوع استراتژیها معمولاً نیاز به دادههای تاریخی و تحلیلهای بنیادی دارند و میتوانند به تصمیمگیریهای بهتری منجر شوند.
ریسک و پاداش (ریوارد):
- بازار فیوچرز به دلیل استفاده از لوریج، میتواند پاداشهای بالاتری را ارائه دهد، اما در عین حال ریسکهای بیشتری نیز به همراه دارد. در واقع، استفاده از لوریج میتواند به افزایش سود منجر شود، اما همچنین میتواند به ضررهای قابل توجهی نیز منجر گردد. به عنوان مثال، اگر یک معاملهگر با استفاده از لوریج ۱:۱۰، ۱۰۰۰ دلار سرمایهگذاری کند و قیمت به میزان ۱۰ درصد افزایش یابد، او میتواند ۱۰۰۰ دلار سود کند. اما اگر قیمت به میزان ۱۰ درصد کاهش یابد، او نیز ممکن است ۱۰۰۰ دلار ضرر کند. در مقابل، بازار اسپات به دلیل معاملات فوری و عدم استفاده از لوریج، ریسک کمتری دارد و برای معاملهگران مبتدی یا کسانی که تمایل به ریسک کمتری دارند، گزینهای مناسبتر است. این تفاوت در ریسک و پاداش به معاملهگران کمک میکند تا بر اساس استراتژیهای خود، بازار مناسبتری را انتخاب کنند.
هزینهها و کارمزدها:
- هزینههای مربوط به معاملات در بازار اسپات معمولاً کمتر از بازار فیوچرز است. در بازار اسپات، معاملهگران معمولاً با کارمزدهای کمتری مواجه هستند، در حالی که در بازار فیوچرز، هزینههای اضافی مانند هزینههای نگهداری و تسویه حساب وجود دارد که میتواند بر سود کلی تأثیر بگذارد. این هزینهها باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند تا معاملهگران بتوانند تصمیمات مالی بهتری اتخاذ کنند.
مزایا و معایب هر بازار
مزایای بازار اسپات:
سرعت معاملات:
معاملات به سرعت انجام میشوند و تسویه حساب فوری است.
شفافیت قیمت:
قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشوند و معمولاً شفافتر هستند.
ریسک کمتر:
به دلیل عدم استفاده از لوریج، ریسک کمتری دارد.
معایب بازار اسپات:
فرصتهای محدود:
به دلیل ماهیت کوتاهمدت، فرصتهای کمتری برای کسب سودهای بزرگ وجود دارد.
نوسانات قیمت:
نوسانات آنی ممکن است باعث ایجاد استرس و فشار روانی برای معاملهگران شود.
مزایای بازار فیوچرز:
پتانسیل بالای سود:
با استفاده از لوریج، امکان کسب سودهای بزرگتر وجود دارد.
مدیریت ریسک:
امکان استفاده از استراتژیهای مدیریت ریسک پیشرفته وجود دارد.
معایب بازار فیوچرز:
ریسک بالاتر:
استفاده از لوریج میتواند به ضررهای بزرگ منجر شود.
هزینههای اضافی:
هزینههای نگهداری و تسویه حساب ممکن است بر سود کلی تأثیر بگذارد.

مثال عملی
فرض کنید یک معاملهگر به نام علی تصمیم میگیرد که در بازار اسپات، ۱۰۰۰ یورو را در برابر دلار آمریکا خریداری کند. قیمت فعلی یورو در برابر دلار ۱.۱۰ است. بنابراین، علی ۱۱۰۰ دلار برای خرید ۱۰۰۰ یورو پرداخت میکند. اگر پس از چند ساعت، قیمت یورو به ۱.۱۲ افزایش یابد، علی میتواند با فروش یوروهای خود، ۱۱۲۰ دلار دریافت کند و در نتیجه ۲۰ دلار سود کند. این سود به سرعت حاصل میشود و علی میتواند به راحتی از آن بهرهبرداری کند.
حال فرض کنید علی تصمیم میگیرد که در بازار فیوچرز نیز ۱۰۰۰ یورو را خریداری کند، اما این بار او پیشبینی میکند که قیمت یورو در یک ماه آینده به ۱.۱۵ خواهد رسید. او یک قرارداد فیوچرز برای خرید ۱۰۰۰ یورو در قیمت ۱.۱۰ منعقد میکند. اگر پیشبینی او درست باشد و قیمت به ۱.۱۵ برسد، او میتواند با فروش قرارداد فیوچرز خود، ۱۱۵۰ دلار دریافت کند و در نتیجه ۵۰ دلار سود کند. اما اگر قیمت به ۱.۰۵ کاهش یابد، او ممکن است با ضرر قابل توجهی مواجه شود.
تأثیر عوامل اقتصادی بر بازارها
عوامل اقتصادی مختلف میتوانند تأثیر بسزایی بر هر دو بازار اسپات و فیوچرز داشته باشند. برای مثال، تغییرات در نرخ بهره، تورم، و وضعیت اقتصادی یک کشور میتواند باعث نوسانات شدید در قیمت ارزها شود. به عنوان مثال، اگر بانک مرکزی یک کشور تصمیم به افزایش نرخ بهره بگیرد، این اقدام معمولاً منجر به تقویت ارز آن کشور در برابر سایر ارزها میشود. در این شرایط، معاملهگران در بازار اسپات ممکن است به سرعت اقدام به خرید کنند تا از افزایش قیمت بهرهبرداری کنند. در حالی که در بازار فیوچرز، معاملهگران باید پیشبینی کنند که این تغییرات چه تأثیری بر قیمتهای آینده خواهد داشت و بر اساس آن تصمیمگیری کنند.
استراتژیهای معاملاتی در بازار اسپات و فیوچرز
معاملهگران در هر دو بازار میتوانند از استراتژیهای مختلفی برای بهینهسازی عملکرد خود استفاده کنند. در بازار اسپات، استراتژی های معاملاتی معمولاً شامل تحلیل تکنیکال و استفاده از الگوهای قیمتی هستند. به عنوان مثال، یک معاملهگر ممکن است با شناسایی الگوهای مثل “سر و شانه” یا “مثلث” تصمیم به خرید یا فروش بگیرد.
در بازار فیوچرز، استراتژیهای معاملاتی معمولاً پیچیدهتر هستند و شامل تحلیلهای بنیادی و تکنیکال میشوند. معاملهگران ممکن است از استراتژیهایی مانند “کال استراتژی” یا “پوت استراتژی” استفاده کنند تا از نوسانات قیمت بهرهبرداری کنند. به عنوان مثال، اگر یک معاملهگر پیشبینی کند که قیمت یک ارز در آینده کاهش خواهد یافت، او میتواند یک قرارداد پوت (Put Option) خریداری کند تا از این کاهش قیمت سود ببرد.
نتیجهگیری تفاوت بازار اسپات و بازار فیوچرز در فارکس
در نهایت، انتخاب بین بازار اسپات و بازار فیوچرز بستگی به استراتژی معاملاتی، سطح ریسکپذیری و اهداف سرمایهگذاری هر فرد دارد. بازار اسپات برای معاملهگرانی که به دنبال معاملات سریع و بدون ریسکهای بالا هستند مناسبتر است، در حالی که بازار فیوچرز برای کسانی که توانایی مدیریت ریسک و تحلیلهای بلندمدت را دارند، میتواند گزینهای جذاب باشد.
با توجه به ویژگیها و تفاوتهای این دو بازار، سرمایهگذاران باید با دقت بیشتری تصمیمگیری کنند و با توجه به شرایط بازار و اهداف خود، بهترین گزینه را انتخاب کنند. در نهایت، درک عمیق از هر دو بازار و توانایی تحلیل شرایط بازار میتواند به معاملهگران کمک کند تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و در نهایت به موفقیت بیشتری در سرمایهگذاریهای خود دست یابند.
به طور کلی، هر معاملهگر باید با توجه به نوع رویکرد خود، استراتژیهای مناسب را انتخاب کند و با آگاهی کامل از شرایط بازار، به سمت موفقیت در تجارت فارکس گام بردارد. در نهایت، یادگیری و تجربه در هر یک از این بازارها میتواند به بهبود عملکرد و افزایش سودآوری کمک کند.
سوالات متداول درباره تفاوت بازار اسپات و بازار فیوچرز در فارکس
بازار اسپات فارکس چیست
بازار اسپات بازاری است که در آن معاملات ارزها به صورت فوری و بر اساس قیمت لحظهای انجام میشود و تسویه معمولاً در همان روز یا حداکثر دو روز کاری صورت میگیرد.
بازار فیوچرز فارکس چیست
بازار فیوچرز شامل قراردادهای آتی است که در آن معاملهگران توافق میکنند مقدار مشخصی از یک ارز را در تاریخ معین و با قیمتی از پیش تعیینشده خریداری یا بفروشند.
تفاوت اصلی بین بازار اسپات و بازار فیوچرز چیست
در بازار اسپات، معاملات بهصورت لحظهای انجام میشود، درحالیکه در بازار فیوچرز معاملات بر اساس قراردادهای آینده صورت میگیرد و تسویه در یک تاریخ مشخص در آینده انجام میشود.
کدام بازار ریسک بیشتری دارد: اسپات یا فیوچرز
بازار فیوچرز به دلیل استفاده از لوریج (اهرم) معمولاً ریسک بیشتری دارد، درحالیکه بازار اسپات به دلیل تسویه فوری و عدم استفاده از اهرم، ریسک کمتری دارد.
کدام بازار برای معاملهگران مبتدی مناسبتر است
بازار اسپات معمولاً برای مبتدیان مناسبتر است زیرا ریسک کمتری دارد و نیاز به درک پیچیدگیهای قراردادهای آتی ندارد.
آیا میتوان از هر دو بازار بهطور همزمان استفاده کرد
بله، برخی از معاملهگران حرفهای از هر دو بازار برای ایجاد تعادل در استراتژیهای معاملاتی خود استفاده میکنند.
آیا تأثیر اخبار اقتصادی در هر دو بازار یکسان است
نه دقیقاً؛ بازار اسپات بیشتر تحت تأثیر اخبار لحظهای و نوسانات ناگهانی است، درحالیکه بازار فیوچرز به تحلیلهای بلندمدت و پیشبینیهای آینده وابسته است.
آیا امکان دارد در بازار فیوچرز بیشتر از سرمایه اولیه ضرر کنیم
بله، به دلیل استفاده از لوریج، ضررها میتوانند از سرمایه اولیه بیشتر شوند، به همین دلیل مدیریت ریسک در این بازار بسیار حیاتی است.
چقدر این مطلب برای شما مفید بود؟