بورس کالج در این مقاله آموزش رایگان فارکس به بررسی بازار فارکس میپردازد.
احتمالا تاکنون نام بازار فارکس را شنیدهاید. این بازار جهانی در سطح بینالمللی فعالیت داشته و در آن از داراییهایی استفاده میشود که به آنها جفتارز گفته میشود. در واقع جفتارزها از دو ارز در کشورهای مختلف تشکیل شده است. به عنوان مثال ممکن است جفت ارز دلار آمریکا به ین ژاپن توسط یک معاملهگر انتخاب شود. در این حالت به بیان ساده معاملهگر در ازای خرید یک ارز، ارز دیگر را به فروش میرساند. این موضوع بیانگر این است که با تقاضای یک ارز، ارز دیگری مورد عرضه قرار خواهد گرفت.
نکته : بازار فارکس، بزرگترین بازار مالی جهان است.
بازار فارکس
بازار فارکس دارای بیشترین حجم نقدینگی در سراسر جهان است و اغلب معاملهگران بازارهای مالی در این بازار هیجانانگیز و پر ریسک حضور دارند. رویدادهای مهم سیاسی، اقتصادی و … روی این بازار تاثیر گذاشته و ممکن است یک ارز را در کسری از ثانیه دچار رشد زیاد و ارز دیگر را دچار کاهش کند. بنابراین این بازار، دانش و مطالعه بسیاری را میطلبد و بدون داشتن اطلاعات درباره اقتصاد و رویدادهای بزرگ جهان در کشورهای مختلف، نمیتوان در فارکس موفق شد.
در این مقاله تصمیم داریم بازار فارکس را با بیان ساده توضیح دهیم و اصطلاحات مربوط به آن را به سادگی تعریف کنیم. اگر علاقهمند به کسب اطلاعات در این زمینه هستید یا تمایل به حضور در این بازار دارید اما از آن اطلاعاتی ندارید، توصیه میکنیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا به این اطلاعات مفید و سودمند، دست پیدا کنید.
فارکس چیست؟
در ابتدای این مقاله باید توضیحی درباره بازار فارکس ارائه کنیم. فارکس (Forex) که به اصطلاح FX نیز به آن گفته میشود، بزرگترین بازار مالی جهان بوده که فاقد یک مکان فیزیکی مرکزی است. در واقع دفتری از این بازار در سطح جهان وجود ندارد. در این بازار جفت ارزها مبادله میشود و در هر ثانیه این نرخها تغییر میکنند. این بازار مالی یک تجارت بینالمللی است که در آن میتوان ارزش پول سایر کشورها را مورد خرید و فروش قرار داد. نوسانگیری یا استفاده خرید و فروش در این بازار بسیار متداول بوده و بسیاری از معاملهگران به قصد کسب سود در این بازار حضور دارند. برای اینکه از حجم بالای نقدینگی در این بازار تعجب کنید، باید بدانید که در بازار بورس نیویورک آمریکا، حجم مبادلات در حدود ۲۲.۴ میلیارد دلار است. حال در بازار فارکس حجم معاملات بالغ بر ۶.۶ تریلیون دلار بوده که در مقایسه با بورس نیویورک که بزرگترین بازار بورس جهان است، عدد بسیار بزرگی بهشمار میآید.
ساعات معاملاتی فارکس
چه روزها و ساعاتی میتوان در بازار فارکس فعالیت کرد؟
برای اینکه بتوانید در بازار فارکس معامله کنید، باید به روزها و ساعاتی که این بازار باز است دقت نمایید. فارکس به صورت ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته فعال است. این بازار در آخر هفته کشورهای خارجی یعنی شنبه و یکشنبه به وقت ایران بسته بوده و در سایر روزها فعالیت ۲۴ ساعته دارد. این فعالیت بدین صورت است که در کل جهان به صورت گردشی چرخیده و از تمام اقتصادهای دنیا تاثیر میپذیرد. به عنوان مثال در ابتدا از استرالیا و ژاپن آغاز شده و به اروپا و لندن کشیده میشود و سرانجام به آمریکا و نیویورک میرسد و سپس این روند دوباره تکرار خواهد شد.
نکته : بازار فارکس به صورت ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته فعالیت میکند.
عضویت در صرافی فارکس
برای اینکه بتوانید معاملات خود را در بازار فارکس انجام دهید، نیاز دارید در صرافیهای فارکس عضو شوید. این صرافیها به عنوان یک مجموعه، به صورت واسطه عمل کرده و خدمات مربوط به این بازار مالی را به کاربران ارائه میدهند. بنابراین در ابتدا باید عضو یک صرافی از فارکس شوید و پس از آن اقدام به انجام معامله نمایید.
اشخاص حاضر در بازار فارکس
برای اینکه بتوانید معاملات شفاف و موثری در بازار فارکس داشته باشید، نیاز است بدانید چه اشخاص حقیقی و حقوقی در بازار فارکس حضور دارند. این بازار به دلیل نقدشوندگی بالا و حجم فعالیت بسیار زیاد، مورد توجه بسیاری از مراجع بزرگ دنیا قرار دارد. در ادامه حاضرین در این بازار مالی را بررسی خواهیم کرد.
بانک های مرکزی
بانکهای مرکزی یا Central Banks از جمله حاضرین مهم و معتبر موجود در بازار فارکس هستند. این بانکها وظیفه دارند علاوه بر نظارت مناسب بر این بازار، میزان عرضه پول و نرخ بهره را کنترل کنند. در واقع دولتهای مختلف و بانکهای مرکزی سعی دارند با پیگیری فعالیتهای اقتصادی، عرضه پول را سطح مناسب نگهداری کرده تا به اهداف اقتصادی خود برسند.
موسسات سرمایهگذاری و تجاری
موسسات سرمایهگذاری و تجاری، دیگر عضو شرکتکننده در بازار فارکس هستند. این گروه نیز نقش مهمی در بازار داشته و با سرمایهگذاری کوچک و بزرگ، علاوه بر کسب سود، سعی در کنترل بازار دارند. البته که این موسسات به اندازه بانکهای مرکزی قدرتمند نبوده اما میتوانند نقش تعیینکنندهای داشته باشند.
نکته : اشخاص حقیقی و حقوقی زیادی در بازار فارکس حضور دارند.
موسسات مالی و سرمایهگذاری یا صندوقها
موسسات مالی و سرمایهگذاری یا صندوقها، از دیگر اشخاص حاضر در بازار فارکس هستند که دارای سرمایههای عظیمی میباشند. معمولا این اشخاص در بازار فارکس به صورت بلند مدت سرمایهگذاری میکنند اما از این بین موسساتی نیز وجود دارند که با سودهای کوتاهمدت نیز از بازار خارج میشوند.
معاملهگران خرد
آخرین عضو از حاضرین بازار فارکس، معاملهگران خرد هستند که به قصد کسب سود وارد این بازار میشوند. این افراد باید سوار موج اشخاص بزرگتر شوند؛ زیرا سرمایه و دارایی آنها به قدری نیست که بتوانند رویکرد و روند بازار را تغییر دهند. البته که این دسته بزرگترین گروهی است که در بازار فارکس وجود دارند و از ملیتها و کشورهای مختلف هستند.
داراییهای قابل معامله در فارکس
همانطور که پیشتر نیز عنوان شد، در بازار فارکس هیچ محصول یا دارایی فیزیکی معامله نمیشود. از این رو ممکن است این ساز و کار کمی برای معاملهگران گیجکننده باشد. در این بازار جفتارزها معامله میشوند. به عنوان مثال اگر در یک جفت ارزی، خریدار دلار آمریکا باشید، باید منتظر اخبارهای خوب، تحرکات مناسب یا حضور سرمایهگذاران بزرگ در این ارز باشید تا روند آن به سمتی حرکت کند که شما پیشبینی آن را کرده بودید.
در این جفتارزها، یک ارز پایه و یک ارز متقابل وجود دارد. به عنوان مثال جفت ارز GBP/USD را در نظر بگیرید. در این حالت ارز پایه پوند انگلستان و ارز متقابل دلار آمریکا است. اگر در این نماد قصد خرید داشته باشید، در واقع پوند انگلستان را خرید و دلار آمریکا را به فروش میرسانید. دقت کنید که در بازار فارکس ارزها به شکل جفتارز نمایش داده میشوند. ارزی که ارزش آن بیشتر باشد در ابتدا نوشته میشود.
به عنوان مثال اگر ارزش جفت ارز بالا برابر با ۱.۵۲۳۴ باشد، این موضوع بدین معنی بوده که هر پوند انگلیس برابر با ۱.۵۲۳۴ دلار آمریکا است. بنابراین برای خرید یک پوند، نیاز به این مقدار دلار دارید.
نکته : داراییها در این بازار به صورت جفتارز وجود دارند.
انواع جفت ارزها در فارکس
در بازار فارکس، جفتارزهای مختلفی حضور دارند که بر اساس پارامتر مشخصی دستهبندی میشوند. ارزهایی که دارای بیشترین معامله و حجم نقدینگی باشند، در دسته جفتارزهای اصلی محاسبه میشوند. دلار آمریکا از جمله این ارزهاست که دارای معاملات بسیاری بوده؛ به همین علت در یکی از ارکان مهم جفتارزهای اصلی به حساب میآید. از مهمترین جفتارزهای اصلی میتوان به EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD, USD/CHF و USD/CAD اشاره کرد.
دستهی دیگر از جفتارزها مربوط به غیر اصلی یا کراس هستند. در این دسته خبری از دلار آمریکا نبوده و سایر ارزها حضور دارند. عنصر اصلی تشکیل دهنده این ارزها ین ژاپن، یورو و پوند انگلستان است. از مهمترین جفتارزهای این گروه میتوان به EUR/CHF و CAD/JPY, GBP/AUD اشاره کرد.
سومین دسته از جفتارزها مربوط به جفتارزهای اگزوتیک بوده که در یک طرف آن یک ارز اصلی و در طرف دیگر یک ارز از اقتصاد نوظهور حضور دارد. به عنوان مثال برزیل، ترکیه، مجارستان و هنگکنگ از جمله این کشورهای نوظهور هستند. از جمله داراییهای موجود در این دسته میتوان به USD/HKD, USD/CNY و USD/HUF اشاره کرد.
خرید و فروش در فارکس
معاملات لانگ و شورت در فارکس
مهمترین بخش حضور در بازار فارکس، معامله و ترید است. افراد حاضر در این بازار تلاش میکنند با تحلیل نمودار، بررسی اخبار و اطلاعات و روند حرکتی قیمت، معاملات خود را انجام داده و از آن سود کسب کنند. بازار فارکس از جمله بازارهای مالی دو طرفه در دنیا است؛ دو طرفه بودن یک بازار مالی بدین معناست که معاملهگر هم در هنگام حرکت صعودی و افزایش و هم در هنگام حرکت نزولی و کاهشی میتواند از بازار سود دریافت کند. در واقع یک معاملهگر در هر دو طرف یک بازار میتواند وارد شده و از آن نفع یا سود ببرد.
در این دسته از بازارها از جمله بازار فارکس، به معامله خرید، لانگ (Long) گفته میشود. این موضوع بدین معنی است که تحلیلگر یا معاملهگر با بررسی بازار، متوجه میشود که دارایی مورد نظر قصد افزایش ارزش دارد. بنابراین اقدام به گرفتن معامله لانگ میکند. اگر ارزش این دارایی افزایش پیدا کند، معاملهگر سود و در صورتی که ارزش این دارایی کاهش پیدا کند، معاملهگر ضرر خواهد کرد.
در طرف مقابل، اگر تحلیلگر با بررسی دارایی و دریافت اطلاعات منفی از جانب اخبار، متوجه شد که ارزش دارایی رو به کاهش است، اقدام به گرفتن معامله شورت (Short) میکند. در این نوع از معامله، تریدر پیشبینی میکند که ارزش دارایی کاهش پیدا میکند. بنابراین در صورتی که ارزش دارایی مورد نظر افت پیدا کند، معاملهگر سود و در صورتی که ارزش دارایی افزایش پیدا کند، معاملهگر ضرر میکند.
از جمله ویژگیهای ارزشمند بازارهای دو طرفه مانند فارکس، این است که معاملهگر تنها منتظر به رشد و افزایش ارزش دارایی و بازار نمیماند و میتواند در هر دو سمت حرکت دارایی اقدام به معامله کند.
معامله در فارکس برای تازه کاران
اگر قصد دارید در بازار فارکس معامله کنید، باید به خوبی از روشهای مطلع شوید. ساز و کار این بازارهای مالی بر اساس یک روند و موضوعات خاص پیش میرود. گرچه این روند به ظاهر آسان بوده اما در عمل پیچ و خمهای زیادی در بازار ایجاد میشود و تحلیلگر را دچار گیجشدگی میکند. در ادامه قصد داریم روند کلی انجام یک معامله در بازار فارکس را توضیح دهیم.
- در مرحله نخست باید در یک صرافی فارکس عضو شوید. انتخاب این صرافی به معیارها و پارامترهای مختلف بستگی دارد. لازم به ذکر است که در انتخاب یک صرافی بسیار دقت کنید؛ زیرا بسیاری از صرافیها کاربران ایرانی را تحریم کردند. این موضوع ممکن است در آینده به بلوکه شدن پول و دارایی کاربران بینجامد. پس از اینکه صرافی خود را انتخاب کردید، نیاز است در آن عضو شده و مدارک و مستندات هویتی خود اعم از نام و نام خانوادگی، ملیت، شماره تماس، آدرس ایمیل، کارت ملی، کد ملی و … را وارد نمایید.
- در مرحله دوم، باید حساب مربوط به صرافی خود را شارژ کنید. از آنجایی که این صرافیها کاربران ایرانی را تحریم کردند، نیاز است از طریق یک مرجع یا صرافی ایرانی به صورت غیرمستقیم حساب کاربری خود را شارژ کنید. در این روش باید ابتدا در صرافی ایرانی مبلغ مورد نظر خود را به ریال ارسال کرده و در آنجا به دلار یا سایر ارزها تبدیل کنید و پس از آن به صرافی مورد نظر ارسال نمایید.
- یکی از موارد ارزشمندی که در اغلب صرافیهای بازار فارکس وجود دارد، امکان انجام معامله با استفاده از حساب آزمایشی یا دمو است. در این حالت کاربران تازهوارد میتوانند با استفاده از پول آزمایشی و غیر واقعی صرافی در معاملات آنلاین که در بازارهای واقعی انجام میشود حضور پیدا کرده و اطلاعات خود را در این بازار بسنجند.
- توصیه میکنیم حتما قبل از ورود به بازار فارکس،به خوبی آموزشهای لازم در زمینه تحلیلگری را ببینید. مدیریت سرمایه، بکتست، استفاده از تاکتیکها و روشهای مختلف و … از جمله دستورالعملهای معامله در بازارهای مالی است. به هیچوجه بدون آموزش وارد چنین بازارهای خطرناکی نشوید؛ زیرا ممکن است در کسری از ثانیه دارایی و سرمایه شما نابود و صفر شود.
اصطلاحات تخصصی موجود در بازار فارکس
در بازار فارکس اصطلاحات تخصصی و خاصی وجود دارد که بدون اطلاع از آنها امکان انجام معامله میسر نمیباشد. در ادامه قصد داریم برخی از متداولترین این اصطلاحات را توضیح دهیم.
- در بازار فارکس امکان خرید یا فروش یک دلار وجود ندارد؛ بنابراین در این بازار از یک ارز واحد به نام لات استفاده میشود. لات در اندازههای مختلف وجود دارد. یک لات معادل ۱۰۰ هزار واحد از ارز پایه است. بنابراین مینی لات معادل ۱۰۰۰ واحد و میکرولات معادل ۱۰۰۰ واحد از دارایی پایه است.
- لوریج یا اهرم، به اصطلاحی اطلاق میشود که با استفاده از آن تریدر میتواند با پول اندک، مبلغ زیادی کسب کرده و با آن معامله کند. به این دسته از معاملات مارجین گفته میشود و بر اساس مقدار اهرم، میتوانید پول بیشتری از صرافی دریافت کنید. به عنوان مثال اگر اهرم ۱:۵۰ را دریافت کنید، شما میتوانید ۵۰ برابر دارایی خود را از صرافی دریافت و با آن معامله کنید. به عنوان مثال اگر در حساب خود ۱۰ دلار دارید، با این اهرم میتوانید دارایی به مقدار ۵۰۰ دلار داشته و با آن معامله کنید. البته باید این را هم در نظر داشته باشید که سود و ضرر شما در معاملات نیز ۵۰ برابر خواهد شد. به عبارتی اگه یک دارایی دچار نوسان ۰.۰۱ درصدی شود، دارایی شما از دارای نوسان ۰.۵ درصدی خواهد شد. بنابراین باید دقت کنید که این موضوع مانند یک شمشیر دولبه است که هم میتواند ارزشمند و مفید و هم میتواند خطرناک و مضر باشد.
- اگر معاملهای در طول روز باز باشد و تا پس از ساعت ۱۲ شب نیز ادامه پیدا کند، از جانب صرافی مشمول دریافت بهرهشبانه یا سواپ خواهد شد. البته در بسیاری از صرافیها، حسابهایی تحت عنوان حساب اسلامی وجود دارد که مربوط به کاربران مسلمان بوده و تریدرهای مسلمان به دلیل موازین شرعی، میتوانند از این بهرهها مصون باشند.
- به دلیل اینکه معاملات و حجم آن در فارکس بسیار زیاد است، مبلغ ارزش این جفتارزها در بازار فارکس تا ۵ رقم اعشار محاسبه میشود. به عنوان مثال ارزش یورو به دلار برابر ۱/۲۳۴۵ است. در ارزهای اصلی غیر از ین ژاپن، به رقم چهارم پس از اعشار پیپ (Pips) گفته میشود. این اصطلاح برای ین ژاپن به رقم دوم پس از اعشار اطلاق میشود. به عنوان مثال اگر در جفت ارز بالا، این ارزش به ۱/۲۳۴۶ برسد، میگوییم ارزش این جفتارز یک پیپ افزایش یافته است. به این ترتیب اگر ارزش به ۱/۲۳۵۵ برسد نیز گفته میشود ارزش جفتارز ۱۰ پیپ افزایش یافته است. فرض کنید ارزش پوند انگلیس به ین ژاپن از ۱۸۸/۵۰ به ۱۸۸/۳۰ کاهش پیدا کند. در این حالت میگوییم این جفتارز به مقدار ۲۰ پیپ کاهش پیدا کرده است.
- دو اصطلاح Bid و Ask به ترتیب در بازار فارکس به معنای خرید و فروش است. در واقع قیمت خرید تحت عنوان Bid و قیمت فروش تحت عنوان Ask در این بازار وجود و محاسبه میشود.
- اسپرد، به معنای هزینهای است که یک معاملهگر برای انجام معاملهی خود میپردازد. این مقدار از تفاوت بین دو مقدار Ask و Bid حاصل میشود. اسپرد با کمیسیون متفاوت است؛ زیرا صرافی به عنوان یک هزینه جدا کمیسیون را دریافت میکند و اسپرد تنها هزینهای است که برای تفاوت قیمت خرید و فروش از تریدر دریافت میشود. لازم به ذکر است که اسپرد به ۲ شکل ثابت و متغیر وجود دارد که صرافیها بر اساس پارامترهای مختلف آن را در حسابهای گوناگون معاملاتی خود استفاده میکنند.
- متاتریدر ۴ و ۵، نرمافزارهای معاملاتی برای حضور در بازار فارکس هستند. کاربران میتوانند با استفاده از نصب این نرمافزار بر روی سیستمعامل خود و ورود به آن با استفاده از نامکاربری و رمز عبور، وارد بازار معاملاتی فارکس شوند.
- سفارشات محدود یا لیمیت، به سفارشهایی گفته میشود که در آن تریدر اقدام به ارائه قیمت خرید/فروش، میزان حجم معامله و شرایط دیگر میکند. به عنوان مثال اگر قیمت کنونی X باشد و تریدر قصد داشته باشد در قیمت X-4 اقدام به خرید کند، دستور خرید در این قیمت را صادر میکند تا به صورت خودکار و پس از رسیدن دارایی به این قیمت، معامله انجام شود.
- استاپ لاس (Stop Loss) یک اصطلاح کاربردی و مهم در معاملات است. این دستور بدین معناست که در صورت حرکت دارایی به سمتی که پیشبینی نمیشود، به صورت خودکار معامله در قیمت ارائه شده بسته شود. به عنوان مثال فرض کنید در قیمت X وارد یک معامله لانگ میشوید. حال انتظار دارید قیمت دارایی افزایش پیدا کرده و به مبلغ بیشتر از قیمت خرید برسد. در همین حین استاپ لاس را روی عدد X-2 تنظیم میکنید تا در صورت حرکت بازار به سمت دیگر، سرمایه شما از بین نرود. در واقع این موضوع به مدیریت سرمایه نیز دلالت دارد.
حساب دمو در فارکس چیست؟
همانطور که پیشتر نیز صحبت کردیم، در اکثر صرافیهای بازار فارکس حسابی تحت عنوان حساب دمو یا آزمایشی وجود دارد. کاربران تازهوارد میتوانند از این قابلیت صرافی استفاده کرده و به صورت آزمایشی و بدون پول حقیقی در معاملات فارکس شرکت کنند. ساز و کار این بخش بدین صورت است که صرافی پولی تحت عنوان دمو یا آزمایش با اهرم مناسب و درخواستی کاربر به او ارائه میکند. تریدر میتواند با استفاده از این پول در بازار فارکس معامله کرده و با فرآیند آن آشنا شود. این پول به صورت غیر واقعی بوده و تاثیری بر روی حجم معاملات بازار ندارد. بنابراین برداشت آن نیز امکانپذیر نمیباشد.
اگر تازهکار هستید و قصد دارید وارد بازار فارکس شوید، توصیه میکنیم حتما از حساب دمو استفاده نمایید تا بتوانید به خوبی با معامله در بازار فارکس آشنا شوید و پس از تست و ارائه تاکتیکهای مختلف و مسلطشدن به این بازار، به صورت واقعی وارد آن شوید.
سشن معاملاتی در فارکس
سشن معاملاتی، در واقع ساعات کار بازار فارکس است. این بازار به صورت ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته فعالیت دارد. تنها روزهای شنبه و یکشنبه این بازار تعطیل است. در سایر روزهای هفته در ساعات مختلف این بازار در قارههای مختلف در جریان است و تریدرهای مختلفی وارد آن میشوند. این سشنهای معاملاتی به ترتیب عبارتند از:
- سیدنی: ۰۱:۳۰ تا ۱۰:۳۰
- توکیو: ۰۴:۳۰ تا ۱۳:۳۰
- لندن: ۱۱:۳۰ تا ۱۹:۳۰
- نیویورک: ۱۶:۳۰ تا ۰۱:۳۰
همانطور که مشاهده میکنید در برخی از ساعات، همپوشانی بین مناطق مختلف دیده میشود. مهمترین همپوشانی مربوط به لندن و نیویورک است که بین ساعت ۱۶:۳۰ لغایت ۱۹:۳۰ به وقت تهران مشاهده میشود. در این ساعت بیشترین معامله و حجم وارد بازار میشود؛ زیرا معاملهگران قاره اروپا و آمریکا در حال معامله هستند. بنابراین بهترین زمان برای انجام معامله ساعات همپوشانی علیالخصوص بین لندن و نیویورک است.