در این مقاله دانشکده بورس به بررسی بهترین صندوق درآمد ثابت و 10 صندوق برتر درآمد ثابت (تا زمان نگارش این نوشته، یعنی 23 خرداد 1403) میپردازد.
آیا دنیای گسترده بازارهای مالی، فرصتی برای سرمایه گذاری افراد ریسکگریز هم فراهم میکند؟
بله، صندوق های درآمد ثابت! صندوق های درآمد ثابت در سالهای اخیر به یکی از محبوبترین گزینههای سرمایه گذاری برای افراد ریسک گریز در ایران تبدیل شدهاند. این صندوقها چندین دهه است که در کشورهای پیشرفته ابداع شده و با استقبال عموم مردم مواجه شدهاند؛ با این حال، تنها چند سال است که در ایران به محبوبیت رسیدهاند.
ممکن است کسی که بهتازگی با این صندوقها آشنا شده است فکر کند میزان بازدهی این صندوقها همه مانند هم است؛ چون تنها در داراییهای با درآمد ثابت که بازدهی تقریبا مشخصی دارند سرمایه گذاری میکنند. بنابراین شاید بیهوده به نظر برسد که به دنبال پرسودترین صندوق درآمد ثابت باشیم، اما به هیچ وجه اینطور نیست.
صندوق درآمد ثابت چیست ؟
صندوقهای درآمد ثابت نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری محسوب میشوند که بین 70 تا 90 درصد داراییهای تحت اختیار خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه میکنند. اوراق قرضه دولت، اوراق مشارکت و سپردههای بانکی، از جمله مهمترین اوراق با درآمد ثابت هستند.
قسمتی اندکی از داراییهای تحت اختیار صندوق درآمد ثابت میتواند در سهام سرمایهگذاری شود.
با توجه به این اختیارات، بازدهی این صندوقها یکسان نخواهد بود. حتی بین اوراق با درآمد ثابت هم انتخاب گزینههای مختلف و ترکیب این داراییها، بین این صندوقها با یکدیگر متفاوت است.
نکته مهم دیگری که باعث تفاوت بازدهی صندوقهای مختلف میشود، میزان کارایی این صندوقهاست. صندوق باید بتواند تا حد امکان هزینههای خود را به حداقل برساند تا سودی که حاصل میشود، به میزان بیشتری به سرمایهگذاران اختصاص یابد و بازدهی صندوق را افزایش دهد.
بنابراین با همه اینها و موارد مختلف دیگری که در اینجا به آنها اشاره نمیشود، منطقی خواهد بود که سرمایهگذاران به دنبال پرسودترین صندوق درآمد ثابت باشند تا بهترین مورد را از میان صندوقهای مختلف انتخاب کنند.
10 صندوق برتر درآمد ثابت
اگر میخواهید پرسودترین صندوق درآمد ثابت را بشناسید، به فهرست 10 صندوق برتر درآمد ثابت که در ادامه آورده میشود:
10. صندوق یاقوت آگاه با نماد «یاقوت»؛
28.17 درصد
- تا زمان نگارش این مطلب، رتبه دهم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق یاقوت آگاه تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان آگاه مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق یاقوت آگاه یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس (در انتهای این مطلب درباره صندوقهای ETF توضیح داده شده است) است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «یاقوت» در بورس معامله میشود.
- صندوق یاقوت آگاه به مدت 4 سال و 2 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.17 درصد بوده است.
9. صندوق آوای فردای زاگرس با نماد «فردا»؛
28.35 درصد
- رتبه نهم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق آوای فردای زاگرس تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان زاگرس مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق آوای فردای زاگرس یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «فردا» در بورس معامله میشود.
- صندوق آوای فردای زاگرس به مدت 3 سال و 5 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.35 درصد بوده است.
8. صندوق ثبات ویستا با نماد «ثبات»؛
28.62 درصد
- رتبه هشتم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق ثبات ویستا تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان ویستا مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق ثبات ویستا یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «ثبات» در بورس معامله میشود.
- صندوق ثبات ویستا به مدت 2 سال و 9 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.62 درصد بوده است.
7. صندوق افرا نماد پایدار با نماد «افران»؛
28.79 درصد
- رتبه هفتم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق افرا نماد پایدار تعلق دارد.
- این صندوق توسط مشاور سرمایه گذاری ترنج مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق افرا نماد پایدار یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «افران» در بورس معامله میشود.
- صندوق افرا نماد پایدار به مدت 4 سال و 3 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.79 درصد بوده است.
6. صندوق لبخند فارابی با نماد «لبخند»؛
28.9 درصد
- رتبه ششم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق لبخند فارابی تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان فارابی مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق لبخند فارابی یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «لبخند» در بورس معامله میشود.
- صندوق لبخند فارابی به مدت 1 سال و 9 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.9 درصد بوده است.
5. صندوق ارمغان فیروزه آسیا با نماد «فیروزا»؛
28.91 درصد
- رتبه پنجم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق ارمغان فیروزه آسیا تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان توسعه فیروزه مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق ارمغان فیروزه آسیا یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «فیروزا» در بورس معامله میشود.
- صندوق ارمغان فیروزه آسیا به مدت 6 سال و 6 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.91 درصد بوده است.
4. صندوق گنجینه آینده روشن با نماد «صایند»؛
28.94 درصد
- رتبه چهارم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق گنجینه آینده روشن تعلق دارد.
- این صندوق توسط کارگزاری بانک آینده مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق گنجینه آینده روشن یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «صایند» در بورس معامله میشود.
- صندوق گنجینه آینده روشن به مدت 9 سال سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 28.94 درصد بوده است.
3. صندوق سپهر سودمند سینا با نماد «سیناد»؛
29.17 درصد
- رتبه سوم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق سپهر سودمند سینا تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان سینا مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق سپهر سودمند سینا یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «سیناد» در بورس معامله میشود.
- صندوق سپهر سودمند سینا به مدت 2 سال و 10 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 29.17 درصد بوده است.
2. صندوق پایا ثروت پویا با نماد «پایا»؛
29.28 درصد
- رتبه دوم بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق پایا ثروت پویا تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان ثروت پویا مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق پایا ثروت پویا یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «پایا» در بورس معامله میشود.
- صندوق پایا ثروت پویا به مدت 1 سال و 5 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 29.28 درصد بوده است.
پرسودترین صندوق درآمد ثابت:
1. صندوق نوع دوم اعتبار با نماد «اعتبار»؛
30.09 درصد
- رتبه اول بازدهی سالانه صندوقهای درآمد ثابت به صندوق نوع دوم اعتبار تعلق دارد.
- این صندوق توسط سبدگردان اعتبار مدیریت میشود و دوره تقسیم سود ندارد.
- صندوق نوع دوم اعتبار یک ETF یا صندوق قابل معامله در بورس است و واحدهای آن به صورت صدور و ابطالی معامله نمیشود.
- واحدهای این صندوق با نماد «اعتبار» در بورس معامله میشود.
- صندوق نوع دوم اعتبار به مدت 1 سال و 4 ماه سابقه فعالیت دارد.
- بازدهی این صندوق در یک سال اخیر، 30.09 درصد بوده است.
نکته: بازدهیهای سالانه ارائهشده در این مطلب، همه مربوط به 12 ماه گذشته از زمان نوشته شدن این مطلب است. اصولا برای ارائه بازدهی یکساله، از همین روش استفاده میشود.
صندوق ETF چیست؟
قطعا موقع بررسی فهرست 10 صندوق برتر درآمد ثابت متوجه این نکته جالب شدید که همه صندوقهای این فهرست، از صندوقهای قابل معامله در بورس یا ETF بودند.
این نوع از صندوقها، درست مانند سهام در بازار بورس معامله میشوند و بنابراین، قیمت آنها هم طی معاملات تغییر میکند. چنین صندوقهایی برخلاف صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، تنها در بورس و به قیمت روز بازار قابل معاملهاند.
در مقابل، قیمت هر واحد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، بر اساس NAV آنها محاسبه میشود. منظور از NAV، ارزش خالص داراییهای تحت مدیریت صندوق است. از آنجا که این صندوقها در بورس معامله میشوند، مزیت بزرگی دارند و آن هم نقدشوندگی بالای آنهاست. در مقابل، گاهی ممکن است بر اساس نیروهای عرضه و تقاضا، قیمت هر واحد از این صندوقها در بورس، برای مدتی از NAV آنها فاصله بگیرد و بین این دو شکافی ایجاد شود.
صندوقهای ETF فعال در ایران، انواع مختلفی دارند. بعضی از آنها از نوع درآمد ثابت هستند و از انواع دیگر آن میتوان به صندوقهای سهامی، صندوقهای طلا، صندوقهای مختلط و… اشاره کرد.
همچنین باید اشاره کرد که هیچ یک از صندوقهایی که در این فهرست به آنها اشاره شد، پرداخت سود دورهای ندارند و سود سرمایهگذاران آنها از طریق اختلاف قیمت خرید و فروش حاصل میشود.
انواع صندوق درآمد ثابت از نظر ترکیب دارایی
صندوقهای درآمد ثابت را از جنبههای مختلف میتوان به انواع گوناگون دستهبندی کرد. یکی از این دستهبندیها بر اساس ترکیب دارایی این صندوقهاست. با این که تمام این صندوقها، داراییهای تحت اختیار و مدیریت خود را روی اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند، ترکیب دارایی آنها اندکی با هم تفاوت دارد.
همانطور که بالاتر هم گفته شد، یکی از مهمترین جنبههایی که باعث تفاوت بازدهی این صندوقها با یکدیگر میشود، همین تفاوت در ترکیب داراییهاست.
صندوقهای درآمد ثابت، از نظر ترکیب داراییها، به سه دسته تقسیم میشوند:
1. صندوق درآمد ثابت عادی یا نوع اول
این صندوقها 85 تا 100 درصد داراییهای خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند. میزان باقیمانده، یعنی حداکثر تا 15 درصد داراییهای صندوق، میتواند روی سایر صندوقهای سرمایهگذاری، سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار سهام سرمایهگذاری شود.
2. صندوق درآمد ثابت نوع دوم
صندوقهای درآمد ثابت نوع دوم موظفاند که حداقل 90 درصد داراییهای تحت اختیار خود را روی اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری کنند. این صندوقها میتوانند حداکثر 5 درصد از داراییهای خود را روی سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معاملات سهام سرمایهگذاری کنند. همچنین حداکثر میزان مجاز سرمایهگذاری این صندوقها روی سایر صندوقهای سرمایهگذاری، 5 درصد است.
همچنین این صندوقها میتوانند از 10 درصدی که روی اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری نمیشود، بخشی را هم به خرید گواهی سپرده طلا اختصاص دهند.
این صندوقها موظف نیستند که حتما بخشی از داراییهای خود را روی داراییهایی به غیر از اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری نمایند؛ بنابراین میتوانند در صورت تمایل، تمام دارایی تحت مدیریتشان را به سرمایهگذاری روی این نوع اوراق اختصاص دهند.
3. صندوق درآمد ثابت مختص اوراق دولتی
سومین نوع از صندوقهای درآمد ثابت، صندوق درآمد ثابت مختص اوراق دولتی است. این نوع صندوق موظف است حداقل 95 درصد از دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری کند. این صندوقها موظف به سرمایهگذاری در سهام و اوراق مربوط به آن نیستند.
در عوض، صندوقهای درآمد ثابت مختص اوراق دولتی، ملزم به رعایت شرایط خاصی در زمینه سرمایهگذاری روی اوراق دولتی دارند.
چنین شرایطی باعث میشود که ریسک سرمایهگذاری در این صندوقها، تقریبا برابر با صفر باشد. البته که با این مزیت، سود کمتر هم ناگزیر خواهد بود. اما همچنان، بازدهی این صندوقها از سپردههای بانکی اندکی بیشتر است.
مرجع کسب اطلاعات درباره صندوقها
منابع مختلفی برای کسب اطلاعات درباره صندوقهای سرمایهگذاری وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده کنید. اگر صندوق خاصی را مورد نظر داشته باشید و بخواهید درباره آن بیشتر بدانید، سایت مربوط به خود صندوق از بهترین منابعی است که میتوانید اطلاعات زیادی از آن به دست آورید.
با این حال، بعضی منابع وجود دارند که مرجع کسب اطلاعات درباره صندوقهای مختلف هستند. مهمترین مورد از میان این منابع و مراجع مختلف، سایت فیپیران است. این سایت، مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران و به نشانی fipiran.com است. در این سایت، اطلاعات مختلف و متنوع مالی قابل مشاهده و دسترسی است که اطلاعات مربوط به صندوقهای سرمایهگذاری یکی از آنهاست.
با مراجعه به این سایت و انتخاب گزینه «صندوقها» از منوی اصلی، میتوانید فهرست صندوقها، گزارشات ماهانه آنها، بازدهی آنها و سایر اطلاعات مربوط به این موسسات مالی را مشاهده کنید. در سایت فیپیران میتوانید انواع صندوق فعال در ایران را ببینید، با استفاده از فیلترهای آن، نتایج را محدود به یک نوع خاص از صندوقها کنید یا نتایج را بر اساس میزان بازدهی صندوقها مرتب کنید.
اینها صرفا بخش کوچکی از امکاناتی هستند که این سایت در اختیار کاربران خود قرار میدهد.
در تصویر زیر، عکسی از سایت فیپیران، مربوط به 10 صندوق برتر درآمد ثابت که در این مطلب درباره آنها گفته شد میبینید:
نتیجه گیری بهترین صندوق درآمد ثابت و 10 صندوق سرمایه گذاری برتر
در این مطلب پرسودترین صندوق درآمد ثابت را معرفی کردیم و فهرست 10 صندوق برتر درآمد ثابت از نظر میزان بازدهی را در اختیار شما گذاشتیم. نکتهای که لازم است سرمایهگذاران در این مورد در نظر بگیرند، این است که بازدهی، تنها معیار مهم برای انتخاب صندوق مناسب برای سرمایهگذاری نیست.
حتی وقتی قصد سرمایه گذاری در صندوقهای درآمد ثابت را دارید که همه آنها ریسک بسیار پایینی دارند، باز هم عوامل دیگری برای توجه وجود دارند. از جمله مواردی که توجه به آن میتواند برای سرمایهگذاران سودمند باشد، این است که آن صندوق چه مدت سابقه فعالیت دارد.
ممکن است بعضی صندوقها برای مدت کمی به بازده بالایی برسند اما در ادامه نتوانند بازدهی بالای خود را حفظ کنند. بنابراین وقتی صندوقی برای سالهای متمادی توانسته باشد بازدهی بالایی کسب کند، ارزش بالایی برای سرمایهگذاری خواهد داشت.
نکته مهم دیگر، در نظر گرفتن مسئله ریسک است. درست است که به طور کلی ریسک سرمایهگذاری در صندوقهای با درآمد ثابت بسیار پایین است، اما با این حال، بعضی از آنها به میزان بیشتری روی ابزارهای پرریسک سرمایهگذاری مانند سهام سرمایه گذاری میکنند. در این صورت امکان کسب بازدهی بالاتری را هم خواهند داشت.
مدیریت صندوق هم مسئله مهمی است که در نظر گرفتن آن میتواند بسیار مفید باشد. اگر مدیر یک صندوق، اصطلاحا امتحان خود را پس داده باشد و از نظر دانش، تخصص و تجربه قابل اطمینان باشد، راحتتر میتوان روی صندوق تحت مدیریت او سرمایهگذاری کرد.
آخرین موردی که میتوانید در نظر بگیرید، این است که آن صندوق ضامن نقدشوندگی یا بازارگردان داشته باشد. این مورد در زمان فروش واحد صندوق شما مهم میشود. برای این که سرمایهگذاری شما نقدشوندگی بالایی داشته باشد و از این نظر خیال آسودهای داشته باشید، ضامن نقدشوندگی یا در صندوقهای ETF، بازارگردان نقش مهمی ایفا میکند.
البته این به این معنا نیست که همه صندوقها لزوما باید این ویژگی را داشته باشند؛ زیرا این ویژگی با صرف هزینه به دست میآید. بنابراین ممکن است صندوقی این ویژگی را نداشته باشد و در عوض بازدهی بالاتری نصیب سرمایهگذاران خود کند و در عین حال، از نظر نقدشوندگی هم وضعیت مناسبی داشته باشد.
با در نظر گرفتن تمام این نکات، میتوانید سرمایهگذاری موفقی روی صندوقهای درآمد ثابت یا سایر صندوقها داشته باشید و علاوه بر پرسودترین صندوق درآمد ثابت، بهترین گزینه برای خود را بهراحتی شناسایی کنید.