هنوز هیچ دوره ای اضافه نکرده اید.
حق تقدم چیست ؟
- 94 بازدید
حق تقدم در بورس به معنای اولویت و حق استفاده از افزایش سرمایه یک شرکت است. وقتی شرکتی تصمیم به افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی می‌گیرد، به هر سهامدار متناسب با تعداد سهام او، حق تقدم تعلق می‌گیرد. این حق تقدم به معنای اولویت در خرید سهام جدید در زمان افزایش سرمایه است. حق تقدم به صورت یک برگه جداگانه به سهامداران داده می‌شود و معمولاً با اضافه کردن حرف “ح” در انتهای نماد سهم نشان داده می‌شود، مانند “شبندرح” که نشان‌دهنده حق تقدم خرید سهام نماد شبندر است.
شرکت‌ها برای تأمین مالی و توسعه فعالیت‌های خود، گاهی اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. یکی از روش‌های افزایش سرمایه، استفاده از اوراق حق تقدم سهام است.در این روش، شرکت پس از تصمیم‌گیری درباره افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، اوراق حق تقدم سهام را به سهامداران موجود اختصاص می‌دهد. این اوراق به سهامداران اجازه می‌دهد تا در مهلت مشخص شده، با قیمت مناسبی سهام جدید را خریداری کنند.سهامداران می‌توانند در این دوره، نسبت به خرید سهام جدید اقدام کنند یا اینکه حق تقدم خود را به فروش برسانند. این روش به شرکت کمک می‌کند تا بدون ایجاد تغییر در ساختار مالکیت، به افزایش سرمایه دست یابد.به طور کلی، حق تقدم سهام ابزاری مناسب برای افزایش سرمایه شرکت‌ها محسوب می‌شود که به حفظ منافع سهامداران نیز کمک می‌کند.
سهامداران می‌توانند در زمان مشخص شده، با استفاده از این حق تقدم، سهام جدید را با قیمتی کمتر از قیمت بازار خریداری کنند. همچنین در صورتی که سهامداری قصد استفاده از این حق را نداشته باشد، می‌تواند آن را در بازار ثانویه به فروش برساند. به این ترتیب، حق تقدم به سهامداران شرکت شبندر این امکان را می‌دهد که در زمان افزایش سرمایه، با قیمتی کمتر از قیمت بازار، سهام جدید را خریداری کنند و از این مزیت بهره‌مند شوند.
نحوه محاسبه حق تقدم
حق تقدم سهام را می‌توان به صورت زیر محاسبه کرد:
1.تعیین قیمت پایه سهم:
– قیمت پایه سهم برابر است با قیمت سهم در آخرین روز معاملاتی قبل از افزایش سرمایه.
2.تعیین قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه:
– این قیمت توسط شرکت افزایش دهنده سرمایه تعیین می‌شود و معمولاً کمتر از قیمت پایه سهم است.
3.محاسبه ارزش حق تقدم:
– ارزش هر حق تقدم = قیمت پایه سهم – قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه
4.محاسبه تعداد حق تقدم:
- تعداد حق تقدم = تعداد سهام قبلی / ضریب افزایش سرمایه
مثال محاسبه تعداد حق تقدم :
– قیمت پایه سهم: 10,000 ریال
– قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه: 8,000 ریال
– ضریب افزایش سرمایه: 0.2 (20%)
– ارزش هر حق تقدم = 10,000 – 8,000 = 2,000 ریال
– تعداد حق تقدم = 100 سهم / 0.2 = 500 حق تقدم
در مجموع، محاسبه حق تقدم مبتنی بر قیمت پایه سهم، قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه و ضریب افزایش سرمایه است.
تبدیل حق تقدم به سهام :
– در بازه‌ی 60 روزه، باید مبلغ اسمی سهام را به حساب شرکت پرداخت و فرم افزایش سرمایه را تکمیل کنند.
– اطلاعات مربوط به زمان دوره پذیره‌نویسی، شماره حساب شرکت و فرم افزایش سرمایه در سایت کدال اطلاع‌رسانی می‌شود.
– ارزش اسمی یا ریالی هر سهم در ایران 100 تومان است.
خرید و فروش حق تقدم سهام :
خرید حق تقدم سهام :
افراد می‌توانند همانند خرید سهام، نسبت به خرید حق تقدم سهام نیز اقدام کنند. برای این منظور می‌توانند از پلتفرم آنلاین کارگزاری مربوطه، نماد حق تقدم را جستجو و آن را خریداری کنند. لازم به ذکر است که خرید حق تقدم سهام در بازه زمانی دو ماهه از زمان تخصیص حق تقدم ها به پرتفوی سهامداران، قابل انجام است.
فروش حق تقدم سهام :
سهام حق تقدم را می‌توان در همان بازه زمانی دو ماهه از زمان تخصیص حق تقدم ها، فروخت. در این حالت، کاربران می‌توانند با انتخاب نماد حق تقدم سهام، سفارش فروش را در قیمت موردنظر قرار دهند. لازم به ذکر است که در این بازه زمانی دو ماهه، افراد می‌توانند حق تقدم مربوطه را به دفعات خرید و فروش کنند.
دامنه نوسان حق تقدم سهام در بازار بورس چگونه است ؟
دامنه نوسان حق تقدم سهام در بورس، دو برابر سهم اصلی (±10%) است. به عبارت دیگر، این نماد در طی یک روز، می‌تواند بین مثبت 10 درصد و منفی 10 درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل خود، نوسان داشته باشد. همچنین دامنه نوسان برای شرکت‌های فرابورسی، برابر دامنه نوسان سهم اصلی (±5%) است.
حق تقدم استفاده نشده چیست؟
هنگامی که سهامدار در بازه زمانی 60 روزه، برای پذیره‌نویسی اقدام نکرده باشد یا در آن بازه تعیین شده حق تقدم سهام خود را نفروشد، در این صورت این حق تقدم ها را “حق تقدم استفاده نشده” نام‌گذاری می‌کنند. در چنین حالتی شرکت حق تقدم های استفاده نشده را به فروش می‌رساند و وجه حاصل از فروش را پس از کسر هزینه‌های مربوطه در بازه زمانی معمولا یک‌ماهه به حساب سهامداران واریز می‌کند.
ریسک‌های فروش حق تقدم استفاده نشده چیست؟
فروش حق تقدم استفاده نشده برای سهامدار با ریسک‌هایی مواجه است:
- مالکان حق تقدم سهام در قیمت فروش دارایی خود نقشی ندارند، ولی سعی شرکت در آن است که در تعیین قیمت فروش این حق تقدم ها به‌صورت منصفانه عمل کند.
- از زمان پایان مهلت پذیره‌نویسی تا زمانی که شرکت بخواهد وجه حاصل از فروش حق‌تقدم‌های استفاده نشده را به سهامدار پرداخت کند، دارایی مذکور فاقد قابلیت نقد شوندگی خواهد بود.
- سرمایه‌گذار برای دسترسی به اطلاعات مرتبط با مطالبات ناشی از فروش حق تقدم های استفاده نشده، باید با امور سهام شرکت تماس بگیرد.
آیا شرکت های فرابورسی نیز مانند شرکت های بورسی حق تقدم دارند؟
بله، شرکت‌های فرابورسی نیز مانند شرکت‌های بورسی دارای دامنه نوسان برای حق تقدم سهام هستند. در بازار فرابورس ایران، تمامی اوراق بهادار از جمله سهام عادی، سهام ممتاز و حق تقدم سهام مشمول دامنه نوسان قیمتی هستند. این قاعده باعث می‌شود تا نوسانات قیمت این اوراق در یک محدوده مشخص قرار گیرد و از نوسانات بی‌رویه جلوگیری شود. دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام در بازار فرابورس مشابه با دامنه نوسان سهام عادی است و براساس ضوابط و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین می‌شود. این محدوده نوسانی به منظور کنترل نوسانات بازار و حفظ ثبات در معاملات وضع گردیده است.
زمان تبدیل حق تقدم به سهم چقدر است؟
پس از پرداخت مبلغ اسمی و ثبت افزایش سرمایه شرکت در سازمان بورس و اداره ثبت شرکت‌ها، فرایند تبدیل گواهی حق تقدم به سهم حدود 4 تا 6 ماه زمان می‌برد.
این زمان لازم است تا مراحل اداری و عملیاتی افزایش سرمایه انجام شود، از جمله:
- صدور سهام جدید
- تخصیص سهام به دارندگان حق تقدم
- ثبت سهام جدید در سیستم های بورسی و بانکی
- سایر امور تکمیلی
بنابراین در مجموع، بعد از پرداخت مبلغ اسمی و ثبت افزایش سرمایه، تبدیل حق تقدم به سهم معمولا حدود 4 تا 6 ماه زمان می‌برد.
امتیاز مطلب:
5/5
اشتراک مطالب :
ارسال مطالب جدید به ایمیل شما
برای مشاهده مطالب جدید سایت ایمیل خود را در کادر زیر وارد و ثبت نمایید
آموزش پیشنهادی دانشکده بورس
