هنوز هیچ دوره ای اضافه نکرده اید.
معرفی صنعت بیمه در بورس و بهترین سهام آن
- 723 بازدید
صنعت بیمه ای در بورس
شرکت‌های بیمه از مهم‌ترین ارکان و نهادهای مالی هر کشور و جامعه‌ای محسوب می‌شوند. این شرکت‌ها تاثیر به‌سزایی در کاهش ریسک و نااطمینانی فعالیت‌های اقتصادی دارند. افراد با وجود بیمه بهتر می‌توانند برای آینده خود برنامه بریزند و بنابراین، کیفیت زندگی و رفاه بالاتری را تجربه خواهند کرد.
به همین دلیل است که صنعت بیمه از پایه‌های توسعه‌یافتگی کشورها محسوب می‌شود و کشورهای مختلف سعی در بهبود و توسعه آن دارند. با توجه به اهمیت زیادی که صنعت بیمه در اقتصاد و جامعه دارد، در میان صنایع بورسی هم شایسته توجه فعالان بازار است و در بسیاری از موارد می‌توان فرصت‌های جذابی در آن پیدا کرد.
در این مطلب به معرفی صنعت بیمه، تاریخچه فعالیت آن در اقتصاد و بازار بورس و همچنین معرفی سهام فعال در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی در بورس می‌پردازیم.
اهمیت صنعت بیمه در اقتصاد و جامعه
به بیان ساده، در هر جایی که ریسکی از نوع مالی و اقتصادی وجود داشته باشد، بیمه می‌تواند وارد شود و محصولی ارائه کند. بیمه‌گذار با خرید این محصول از شرکت بیمه، می‌تواند با پرداخت مبلغ مشخصی، این ریسک را تا حد زیادی برطرف کند و نااطمینانی خود را نسبت به آینده از بین ببرد.
برای مثال فردی را در نظر بگیرید که از آینده شغلی خود نگران است. این شخص به دلایل مختلف، نگران از دست دادن شغل و درآمد خود در آینده است. با خرید محصول بیمه بیکاری، این شخص می‌تواند مطمئن باشد که اگر در آینده شغل خود را از دست بدهد و درآمد نداشته باشد، شرکت بیمه مبلغی را تحت عنوان بیمه بیکاری به او پرداخت خواهد کرد.
مورد دیگری را در نظر بگیرید که فرد از بابت بروز حادثه‌ای برای خانه خود نگران است. این شخص با تهیه بیمه‌ای برای خانه خود، می‌تواند خیال خود را از بابت صدمات مالی ناشی از بروز حوادثی مانند آتش‌سوزی، زلزله، سرقت و موارد دیگر آسوده کند. در صورت وقوع هر یک از این اتفاقات، بیمه بخشی از خسارت واردشده یا تمام آن را پرداخت می‌کند.
کاربردهای بیمه محدود به موارد شخصی و روزمره زندگی افراد نمی‌شود. کسب‌وکارها و بنگاه‌های تجاری مختلف هم از جهات گوناگون تحت تاثیر ریسک‌های مختلفی مانند نرخ بهره، نرخ ارز، ریسک‌های نقدینگی، اعتباری و حتی تغییرات آب‌وهوا هستند. این کسب‌وکارها با استفاده از خدمات و محصولات بیمه می‌توانند ریسک خود را از بین ببرند یا آن را تا حد زیادی مدیریت کنند.
بنابراین وجود بیمه برای ادامه حیات اقتصادی و اجتماعی انسان به شکل امروزی، بسیار حیاتی است و با نبود آن، همه‌چیز به هم می‌ریزد.
با وجود و فعالیت صنعت بیمه، ریسک فعالیت‌های اقتصادی مختلف به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد و افراد، شرکت‌ها و حتی دولت، بهتر می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.
تاریخچه صنعت بیمه در جهان
مفهوم بیمه ابتدا در تجارت دریایی و به دلیل حوادثی که در این سفرها اتفاق می‌افتاد ایجاد شد. تجار مختلف به دلیل بروز حوادثی مانند طوفان یا غارت قایق‌ها و کشتی‌ها توسط دزدان دریایی، سرمایه خود را از دست می‌دادند و متحمل زیان‌های سنگینی می‌شدند. به‌مرور شرکت‌هایی ایجاد شدند که در صورت اثبات وقوع حادثه، مبلغ خسارت را به شخص خسارت‌دیده بازمی‌گرداندند.
با گذشت زمان، این مفهوم و خدمت بیمه گسترش و توسعه بیشتری یافت و در مناطق مختلف جهان مورد استفاده قرار گرفت. اولین شرکت رسمی بیمه در حوزه کسب‌وکار در سال 1688 در شهر لندن تاسیس شد و به شخصی به نام ادوارد لوید (Edward Lloyd) تعلق داشت.
در واقع به‌سادگی نمی‌توان مبدا آغاز فعالیت صنعت بیمه را مشخص کرد؛ زیرا این صنعت به صورت ناگهانی و با یک ابداع هوشمندانه پا به عرصه ظهور نگذاشته است. بیمه برای قرن‌ها به اشکال مختلف وجود داشت و به‌مرور، با پیشرفت صنایع و فعالیت‌های اقتصادی و همچنین ساختار مالی، توسعه می‌یافت.
با گذشت زمان، شرکت‌های بیمه محصولات جدیدتر و متنوع‌تری ارائه کردند و حوزه‌های بیشتری تحت پوشش شرکت‌های بیمه قرار گرفت. به همین دلیل است که برای بررسی تاریخچه بیمه، باید به صورت جزئی به هر یک از این موارد پرداخت و گذشته آن را بررسی کرد.
تاریخچه بیمه در ایران
با رشد سریع صنعت بیمه در جهان، در سال 1314، خدمات بیمه برای اولین بار به ایران هم وارد شد. در این سال، اولین شرکت بیمه، توسط الکساندر آقایان و علی‌اکبر داور تاسیس شد.
پس از دو سال، قوانین بیمه در 36 ماده تصویب شدند و شرکت‌های بیمه خارجی، شروع به راه‌اندازی شعب خود در ایران کردند و این صنعت را در ایران گسترش دادند.
در دهه 20 شمسی، تنها شرکت بیمه ایرانی، بیمه ایران بود و سایر شرکت‌های فعال در این حوزه، همگی خارجی بودند. با بازبینی و ایجاد تغییرات در قوانین صنعت بیمه، از نفوذ و تسلط بیشتر شرکت‌های بیمه خارجی بر صنعت بیمه ایران جلوگیری شد و بیشتر این شرکت‌ها، فعالیت‌شان در ایران را متوقف کردند.
در ادامه، بیمه‌های آسیا و البرز در دهه 30 شمسی تاسیس شدند. تا پیش از دهه 50، شرکت‌های بیمه‌ای که مالکیت تماما ایرانی داشتند به 8 عدد رسید. در دهه 50 شرکت‌های بیمه خارجی دوباره در ایران شروع به فعالیت کردند و پس از انقلاب 57، این شرکت‌ها منحل شدند و شرکت‌های خصوصی بیمه هم به مالکیت دولت درآمدند.
در دهه 60، این وضعیت به‌مرور تغییر کرد. ابتدا بیمه‌های آسیا، البرز و ایران توانستند مجوز فعالیت خود را دریافت کنند. همچنین در سال 67، ده شرکت خصوصی ادغام شدند و با عنوان بیمه دانا، شروع به فعالیت در حوزه صنعت بیمه کردند.
تا پیش از دهه 80 هیچ شرکت خصوصی در صنعت بیمه وجود نداشت. در دهه 80، اجرای عملیات خصوصی‌سازی در قالب برنامه سوم توسعه، باعث ایجاد فضای فعالیت برای شرکت‌های خصوصی در صنعت بیمه شد و تا پایان این دهه، 20 شرکت خصوصی در صنعت بیمه فعالیت می‌کردند.
ریشه مفهوم بیمه را می‌توان حتی در هزاره‌های پیشین هم در جوامع مختلف یافت. با این حال، در قرون گذشته، شرکت‌های بیمه به مفهوم مدرن آن در کشورهای غربی شکل گرفتند و در حدود یک قرن پیش، اولین شرکت بیمه در ایران شروع به فعالیت کرد.
گروه بیمه و صندوق بازنشستگی در بورس
با رشد صنعت بیمه در قالب خصوصی‌سازی و همچنین رشد نهادهای مالی به طور کلی، احساس نیاز به افزایش شفافیت در عملیات مالی و معاملات سهام شرکت‌های صنعت بیمه تشدید شد.
همچنین خود بورس هم به صورت موازی با همین مسئله در حال رشد و پیشرفت بود و استقبال مردم از سرمایه‌گذاری در این بازار در حال افزایش بود. همه این‌ها موجب شد که در دهه 80، شرکت‌های صنعت بیمه وارد بورس شوند. به این منظور، گروه صنعت بیمه و صندوق بازنشستگی شروع به فعالیت در بازار بورس تهران کرد.
اولین شرکت‌هایی که سهام خود را در بازار عرضه کردند، نمادهای «ودی»، «البرز»، «آسیا» و «پارسیان» بودند.
در حال حاضر، نمادهای «وتعاون»، «کوثر»، «دانا»، «آسیا»،«ودی» و «ملت»، بزرگ‌ترین نمادها در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی هستند.
گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی، در مقایسه با گروه‌هایی مانند فلزات اساسی، سرمایه‌گذاری‌ها یا برخی دیگر از گروه‌های بزرگ صنایع بورسی، گروه کوچک‌تری محسوب می‌شود اما با این حال، شرکت‌های مهمی در آن فعالیت می‌کنند و اهمیت بالایی برای سرمایه‌گذاری و معامله‌گری دارند. این گروه جزو بزرگ‌ترین گروه‌های بورسی نیست، اما از بسیاری از گروه‌های بورسی بزرگ‌تر است و به طور کلی جزو گروه‌های متوسط قرار می‌گیرد.
نمادهای گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی
شرکت‌های زیادی در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی در بورس فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران پذیرش شده‌اند.
نمادهای گروه صنعت بیمه و صندوق بازنشستگی، در دو زیرگروه «بیمه غیر زندگی» و «فعالیت‌های مالی و اجرایی» پذیرش شده‌اند.
در ادامه، فهرست شرکت‌های فعال در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی را به صورت تفکیک‌شده می‌بینید.
شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران
- بیمه ملت با نماد «ملت»، تابلوی اصلی بازار اول بورس
- بیمه دانا با نماد «دانا»، تابلوی اصلی بازار اول بورس
- بیمه البرز با نماد «البرز»، تابلوی اصلی بازار اول بورس
- بیمه آسیا با نماد «آسیا»، تابلوی اصلی بازار اول بورس
- بیمه ما با نماد «ما»، تابلوی فرعی بازار اول بورس
- بیمه پارسیان با نماد «پارسیان»، تابلوی فرعی بازار اول بورس
- بیمه اتکایی امین با نماد «اتکام»، بازار دوم بورس
شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس ایران
- بیمه دی با نماد «ودی»، بازار اول فرابورس
- بیمه نوین با نماد «نوین»، بازار اول فرابورس
- بیمه زندگی خاورمیانه با نماد «بخاور»، بازار اول فرابورس
- بیمه کوثر با نماد «کوثر»، بازار دوم فرابورس
- بیمه اتکایی ایرانیان با نماد «اتکای»، بازار دوم فرابورس
- بیمه پاسارگاد با نماد «بپاس»، بازار دوم فرابورس
- بیمه تجارت نو با نماد «بنو»، بازار دوم فرابورس
- بیمه میهن با نماد «میهن»، بازار دوم فرابورس
- بیمه معلم با نماد «ومعلم»، بازار دوم فرابورس
- بیمه سامان با نماد «بساما»، بازار دوم فرابورس
- بیمه سینا با نماد «وسین»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه حکمت صبا با نماد «وحکمت»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه حافظ با نماد «وحافظ»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه کارآفرین با نماد «وآفری»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه تعاون با نماد «وتعاون»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه رازی با نماد «ورازی»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه آرمان با نماد «آرمان»، بازار پایه زرد فرابورس
- بیمه سرمد با نماد «وسرمد»، بازار پایه زرد فرابورس
بزرگ‌ترین شرکت‌های گروه بیمه
در ادامه، چند مورد از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در صنعت بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی را معرفی می‌کنیم و درباره هر یک توضیح می‌دهیم.
وتعاون
در حال حاضر، بزرگ‌ترین شرکت در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی، شرکت بیمه تعاون با نماد وتعاون است. این شرکت از سال 1386 و در راستای تحقق سیاست‌های کلی اصل 44 شروع به فعالیت کرد. شرکت بیمه تعاون در تاریخ 6 دی‌ماه 1391 در بازار بورس پذیره‌نویسی شد و به ثبت رسید.
بیمه تعاون در سال 1392، پروانه فعالیت خود را در انواع رشته‌های بیمه اموال، مسئولیت و اشخاص دریافت کرد.
این شرکت، علاوه بر محصولات رایج بیمه‌ای، امکان طراحی و ارائه انواع محصولات جدید برای پوشش بیمه‌ای بیمه‌گزاران را دارد.
بیمه اشخاص، عمر و سرمایه‌گذاری، حوادث، درمان، آتش‌سوزی، بیمه واحدهای صنعتی و کارگاهی، واحدهای غیرصنعتی، واحدهای مسکونی، بیمه انواع اتومبیل، بیمه بدنه اتومبیل و بسیاری دیگر از انواع محصولات بیمه‌ای، از خدمات بیمه تعاون در حال حاضر محسوب می‌شوند.
کوثر
بیمه کوثر، از دیگر شرکت‌های بزرگ فعال در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی محسوب می‌شود. این شرکت در تمامی رشته‌های بیمه‌های بازرگانی از جمله اموال، اشخاص، مسئولیت و مهندسی فعالیت می‌کند. سرمایه این شرکت در زمان تاسیس برابر با 400,000 میلیون ریال بود و پس از پنج بار افزایش سرمایه، میزان سرمایه آن در حال حاضر بیش از 16,885,031 میلیون ریال است.
شرکت بیمه کوثر در حال حاضر دارای 8 شعبه، 31 سرپرستی و بیش از 700 نمایندگی در سراسر کشور است.
بیمه خودرو، آتش‌سوزی، باربری و پول، زندگی، حوادث، درمان تکمیلی، مسافرتی، مسئولیت، مهندسی و خاص، هزینه‌های حقوقی و کشتی و هواپیما، از جمله محصولات بیمه‌ای ارائه‌شده توسط شرکت بیمه کوثر محسوب می‌شوند.
دانا
شرکت بزرگ بعدی که در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی فعالیت می‌کند، بیمه داناست. این شرکت جزو شرکت‌های بیمه‌ای قدیمی ایرانی محسوب می‌شود که در سال 1353 تاسیس شده است. بیمه دانا در این سال، با مشارکت بیمه Commercial Union انگلیس، با سرمایه بخش خصوصی و به صورت شرکت سهامی عام تاسیس شد. پس از انقلاب، در سال 58، این شرکت به همراه 12 شرکت بیمه خصوصی، ملی اعلام شد.
در سال 67، شرکت‌های بیمه ملی، یعنی شرکت‌های بیمه آریا، امید، پارس، توانا، تهران، حافظ، ساختمان و کار، شرق و ملی، در شرکت بیمه دانا ادغام شدند.
در آن زمان، مقرر شد که شرکت بیمه دانا به صورت تخصصی در رشته بیمه‌های اشخاص فعالیت نماید. این محدودیت، امکان رقابت شرکت بیمه دانا با سایر شرکت‌های بیمه‌ای را سلب می‌کرد. همین مسئله باعث شد که در سال 75، به بیمه دانا اجازه داده شود که مانند بقیه شرکت‌های بیمه‌ای فعالیت کند و حوزه فعالیت‌های خود را گسترش دهد. بنابراین، در سال 76، فعالیت‌های شرکت بیمه دانا گسترش یافت.
در حال حاضر، شرکت بیمه دانا بیش از 49 سال تجربه دارد. این شرکت در سال 1401 توانست با در اختیار داشتن حدود 13 درصد از پرتفوی صنعت بیمه کشور، رتبه اول را در میان شرکت‌های بیمه خصوصی کسب نماید.
شرکت‌های بیمه تعاون، کوثر و دانا، با نمادهای «وتعاون»، «کوثر» و «دانا»، در حال حاضر بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی در بورس، از نظر ارزش بازار محسوب می‌شوند.
سودآوری شرکت‌های صنعت بیمه
ساختار مالی شرکت‌های بیمه به این صورت است که این شرکت‌ها از بیمه‌گزاران خود، حق بیمه دریافت می‌کنند تا در مقابل، آن‌ها در مقابل ریسک مشخصی بیمه کنند. بنابراین ورودی اصلی این شرکت‌ها، حق بیمه‌ای است که از مشتریان خود دریافت می‌کنند و خروجی اصلی، خسارتی است که متعهد به پرداخت آن به مشتریان خود هستند.
با توجه به این که این شرکت‌ها باید خسارت مشتریان خود را در زمان نامشخصی در آینده بپردازند، لازم است که دارایی‌های خود را در بخش‌های مختلف اقتصاد و طبق قواعدی سرمایه‌گذارای کنند. بعضا حتی مبلغ پرداختی خسارت توسط شرکت بیمه هم مشخص نیست. بنابراین نحوه انجام سرمایه‌گذاری‌های شرکت بیمه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
با افزایش تعداد بیمه‌گزاران و فروش محصولات بیمه‌ای بیشتر و پوشش‌های بیشتر بیمه، درآمد این شرکت‌ها افزایش می‌یابد. همچنین در صورت سودآوری مناسب سرمایه‌گذاری‌های شرکت بیمه، سودآوری آن شرکت هم افزایش می‌یابد. برای مثال در زمان رشد بازار سرمایه در سال 99، شرکت‌های بیمه توانستند سود زیادی را در صورت‌های مالی خود شناسایی کنند.
همچنین، همانطور که گفته شد، جریان خروجی وجوه از شرکت‌های بیمه، خسارت و تعهدات بیمه‌ای است که این شرکت‌ها باید به مشتریان خود بپردازند. اگر در یک سال، میزان این خسارت‌ها بیشتر شود یا حوادث طبیعی بیشتری رخ دهند، طبیعتا این شرکت‌ها مجبورند مبالغ بیشتری را به عنوان تعهد پرداخت خسارت خود، به بیمه‌گزاران بپردازند؛ بنابراین سودآوری آن‌ها کاهش می‌یابد.
بنابراین، با توجه به ماهیت صنعت بیمه و نامشخص بودن میزان دقیق خسارات و سودآوری آینده سرمایه‌گذاری‌ها، سودآوری شرکت بیمه نوسان زیادی دارد و به‌راحتی قابل پیش‌بینی نیست.
با این حال، طبق قانون اعداد بزرگ، شرکت‌های بیمه می‌توانند حدود پرداخت خسارات را طبق داده‌های سال‌های متوالی پیشین، با تقریب قابل قبولی پیش‌بینی کنند و طبق همین پیش‌بینی‌ها، درباره کسب‌وکار خود تصمیم بگیرند و برای آینده آن برنامه‌ریزی کنند.
بنابراین، با این که در کوتاه‌مدت به صورت دقیق نمی‌توان میزان خسارات پرداختی شرکت بیمه را پیش‌بینی کرد، حدود آن را می‌توان تعیین کرد و طبق آن تصمیمات اجرایی و سرمایه‌گذاری را گرفت.
همچنین نرخ ارز به عنوان عامل تاثیر غیرمستقیم بر سودآوری شرکت‌های بیمه از اهمیت زیادی برخوردار است. از یک نظر، با افزایش نرخ ارز، قیمت سهام و سایر محل‌هایی که شرکت بیمه در آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند افزایش می‌یابد و بنابراین، این شرکت‌ها سودآوری بیشتری را تجربه می‌کنند.
در مقابل، با افزایش نرخ تورم و نرخ ارز، میزان تعهدات و خسارات پرداختی شرکت‌های بیمه هم افزایش می‌یابد و این موضوع باعث کاهش سودآوری آن‌ها می‌شود.
البته لازم به ذکر است که شرکت‌های بیمه تاثیرات ریسک تورم و نرخ ارز را تعیین نرخ حق بیمه در نظر می‌گیرند و این نرخ را هر ساله، با توجه به میزان نوسانات تورم و نرخ ارز افزایش می‌دهند تا توانایی ایفای تعهدات خود و همچنین سودآوری مورد نظر را داشته باشند.
سخن آخر
شرکت‌های بیمه از اهمیت زیادی در اطمینان‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی برخوردارند. این شرکت‌ها در سطح فردی، اجتماعی و انجام فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، اهمیت بالایی دارند. گروه بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی، از گروه‌های متوسط بورسی از نظر ارزش بازار محسوب می‌شود.
برخی شرکت‌های این گروه، دهه‌هاست که در این صنعت فعالیت می‌کنند و برخی دیگر، در دهه‌های بعدی و به دنبال عملیات خصوصی‌سازی تاسیس شده و شروع به کار کرده‌اند. گروه بیمه، خود از نوسانات بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری از جمله بازار سهام تاثیر می‌پذیرد و برای سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها، باید ساختار مالی آن‌ها را به‌خوبی درک کرد.
امتیاز مطلب:
5/5
اشتراک مطالب :
ارسال مطالب جدید به ایمیل شما
برای مشاهده مطالب جدید سایت ایمیل خود را در کادر زیر وارد و ثبت نمایید
آموزش پیشنهادی دانشکده بورس
