روش های طبقه بندی صنایع و معرفی صنایع بورسی

روش های طبقه بندی صنایع و صنایع مختلف در طول زمان دچار تغییرات و نوسانات قابل توجهی می‌شوند. شناخت این تغییرات و بهره‌گیری از رویکردهای تحلیلی مناسب، به مدیران در اتخاذ استراتژی‌های رقابتی کمک می‌کند. در این مقاله به بررسی دو رویکرد مهم در طبقه‌بندی و تحلیل صنایع، یعنی چرخه عمر صنعت و چرخه‌های تجاری، پرداخته می‌شود.

چرخه عمر و چرخه تجاری صنعت 

چرخه عمر صنعت:

چرخه عمر صنعت (Industry Life Cycle) به چهار مرحله اصلی تقسیم می‌شود: مرحله ورود، رشد، بلوغ و افول. هر مرحله ویژگی‌های خاص خود را دارد که مدیران باید آن‌ها را در تدوین استراتژی‌ها در نظر بگیرند. برای مثال، در مرحله ورود، نوآوری و ایجاد مزیت رقابتی اهمیت دارد، در حالی که در مرحله بلوغ، مدیریت هزینه‌ها و بهره‌وری اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. شناخت مرحله چرخه عمر صنعت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا استراتژی‌های مناسب‌تری را اتخاذ کنند.

چرخه عمر صنعت (Industry Life Cycle) یک مدل تحلیلی است که به بررسی مراحل پیشرفت و تغییرات یک صنعت در طول زمان می‌پردازد.

4 مرحله چرخه عمر صنعت

این مدل چهار مرحله اصلی را شناسایی می‌کند:

1. مرحله ورود (Introduction):

• در این مرحله، صنعت جدید شکل می‌گیرد و محصولات و خدمات نوآورانه ارائه می‌شود.
• تقاضا برای محصولات اولیه است و رقابت عمدتاً بر مبنای تمایز و نوآوری است.
• هزینه‌های تولید بالا و بازده سرمایه گذاری محدود است.
• شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌ها معمولاً در این مرحله فعال هستند.

2. مرحله رشد (Growth):

• تقاضا برای محصولات افزایش می‌یابد و تعداد رقبا نیز افزایش می‌یابد.
• رقابت بر مبنای کاهش هزینه‌ها و افزایش بازده سرمایه‌گذاری است.
• شرکت‌های موفق از مرحله ورود به این مرحله پیشروی می‌کنند.
• سرمایه‌گذاری در زمینه افزایش ظرفیت تولید و بازاریابی افزایش می‌یابد.

3. مرحله بلوغ (Maturity):

• تقاضا به نقطه اوج خود می‌رسد و رشد آن کند می‌شود.
• رقابت شدید و مبتنی بر قیمت است.
• شرکت‌ها به دنبال کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری هستند.
• ادغام‌ها و تملک‌ها در این مرحله افزایش می‌یابد.

4. مرحله افول (Decline):

• تقاضا کاهش می‌یابد و رقابت تشدید می‌شود.
• شرکت‌ها به دنبال کاهش هزینه‌ها و خروج از صنعت هستند.
• شرکت‌های کوچک‌تر و ناکارآمدتر از صنعت خارج می‌شوند.
• شرکت‌های بزرگ‌تر به دنبال تنوع‌بخشی به محصولات یا بازارهای جدید هستند.

چرخه تجارت:

چرخه‌ تجارت (Business Cycles) به نوسانات اقتصادی در طول زمان اشاره دارند و شامل چهار مرحله اصلی است: رکود، رونق، اوج و افت. هر مرحله از چرخه تجاری، فرصت‌ها و چالش‌های خاص خود را به همراه دارد که باید در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در نظر گرفته شوند. برای مثال، در دوران رکود، مدیریت هزینه‌ها و تمرکز بر بازارهای موجود اهمیت دارد، در حالی که در دوران رونق، توسعه ظرفیت‌ها و خدمات جدید باید در اولویت قرار گیرد. آگاهی از چرخه‌های تجاری به سازمان‌ها در پیش‌بینی شرایط آینده و برنامه‌ریزی راهبردی کمک می‌کند.

چرخه های تجاری به تغییرات متناوب و چرخشی در فعالیت اقتصادی یک کشور یا منطقه گفته می شود.

4مرحله چرخه های تجاری

این چرخه ها معمولاً شامل چهار مرحله اصلی هستند:

1. رونق (Expansion):

• در این مرحله، شاخص های اقتصادی رو به بهبود هستند و فعالیت اقتصادی افزایش می یابد.
• شرکت ها در این دوره به دنبال افزایش تولید و سرمایه‌گذاری هستند و مصرف‌کنندگان نیز تمایل بیشتری به خرید دارند.

2. اوج (Peak):

• در این مرحله، اقتصاد به حداکثر ظرفیت خود می‌رسد و ممکن است تورم افزایش یابد.
• شرکت ها برای حفظ سهم بازار و سودآوری خود رقابت شدیدی دارند.

3. رکود (Recession):

• در این مرحله، شاخص های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، اشتغال و سرمایه‌گذاری کاهش می یابند.
• شرکت ها در این دوره به دنبال کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری هستند.

4. رونق مجدد (Recovery):

• در این مرحله، شاخص های اقتصادی دوباره رو به بهبود می گذارند و فعالیت اقتصادی افزایش می یابد.
• شرکت ها برای بازیابی جایگاه خود در بازار تلاش می کنند و مصرف کنندگان نیز تمایل بیشتری به خرید پیدا می کنند.