دامیننس بیت کوین چیست؟

در طول تاریخ چند هزار ساله زندگی بشر روی کره زمین در دوره‌های خاص اتفاقات ویژه و منحصربه‌فردی افتاده که نحوه زندگی انسان‌ها را به کلی دگرگون کرده. مثل کشف آتش، ساخت ابزارهای سنگی، استخراج فلزهای گوناگون، اختراع پول، ساخت باروت، اختراع دستگاه چاپ، اختراع هواپیما، کشف و کنترل الکتریسیته و بسیاری دیگر از نقاط عطف تاریخی که زندگی انسان به قبل و بعد از این اتفاقات تقسیم می‌شود.

بدون شک ابداع مفهوم ارز دیجیتال (که با بیت‌کوین آغاز شد) هم یکی از همین اتفاقات تاریخی است که تحولی اساسی در زندگی انسان‌ها به وجود خواهد آورد. اما برای اینکه بتوانیم حداکثر بهره را از این ابزار نوین سرمایه‌گذاری ببریم باید به خوبی با ویژگی‌های آن و عوامل تأثیرگذار بر آن آشنا باشیم. یکی از شاخص‌های مهم و اثرگذار در بازار ارزهای دیجیتال مفهومی است به نام دامیننس بیت کوین که در زبان فارسی می‌توان واژه سلطه بیت کوین را برای آن به کار برد. در این مقاله به طور کامل با دامیننس بیت‌کوین و نحوه استفاده از آن برای موفقیت در بازار رمزارزها صحبت می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دامیننس بیت کوین
در حوزه ارز دیجیتال اصطلاح مارکت کپ یا ارزش بازار به معنای ارزش کل کوین‌هایی است که تا آن لحظه ضرب شده و در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دارد. برای به دست آوردن مارکت کپ کافی است که تعداد کل کوین‌های درگردش رمزارز را در قیمت فعلی آن رمزارز در بازار ضرب کنیم.

برای مثال در حال حاضر حدود 18،931،000 بیت‌کوین استخراج شده و در دست سرمایه‌گذاران بازار، در گردش است. قیمت هر بیت‌کوین هم در این لحظه چیزی حدود 43 هزار دلار است. با ضرب این دو عدد در یکدیگر، ارزش بازار به دست می‌آید که به صورت تقریبی برابر است با 814 میلیارد دلار:

$814,033,000,000 = 18,931,000 * $43,000

اما این عدد به خودی خود اطلاعات خاصی در مورد شرایط بازار نمی‌دهد بلکه نسبت آن با ارزش بازارهای دیگر است که اهمیت دارد. برای مثال ارزش بازار طلای جهانی چیزی حدود 11.5 تریلیون دلار است پس نسبت ارزش بازار بیت‌کوین به طلای جهانی حدود 7 درصد است. این نسبت می‌تواند اطلاعات بسیار مفید و ارزشمندی در مورد ارزش سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین در اختیار سرمایه‌گذار قرار دهد.

ارتباط بین دامیننس بیت کوین و ارزش بازار
برای محاسبه نرخ دامیننس بیت کوین از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

ارزش بازار بیت کوین / ارزش کلی بازار رمز ارز ها = دامیننس بیت کوین

پس از این که بیت‌کوین در سال 2009 ساخته شد تا دو سال هیچ رمزارز دیگری در بازار وجود نداشت. لایت‌کوین و نیم‌کوین (Namecoin) دو رمزارزی بودند که در سال 2011 و به تقلید از بیت‌کوین ساخته و منتشر شدند. تا قبل از سال 2013 تنها 4 ارز دیجیتال وارد بازار شده بودند، پس بدیهی است که در این سال‌ها دامیننس بیت کوین همیشه نزدیک به 100% باشد.

دامیننس بیت کوین می‌تواند کاربرد بسیاری برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد. بازار رمزارزها از دو بخش کلی به نام بیت‌کوین و آلت‌کوین تشکیل شده، دامیننس چون نسبت ارزش بازار بیت‌کوین به کل بازار رمزارزها را مشخص می‌کند می‌تواند شاخص بسیار خوبی باشد برای اینکه بفهمیم در کدام یک از این دو بخش سرمایه‌گذاری کنیم.

استراتژی اول: استفاده از دامیننس بیت کوین برای تشخیص قوی‌ترین روند بازار

تریدرها می‌توانند از دامیننس بیت کوین استفاده کرده و روند قوی‌تر بازار را تشخیص دهند، این که سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین سودآور است یا آلت‌کوین‌ها. به بیان ساده‌تر دامیننس مشخص می‌کند که عملکرد کدام یک از این دو بر دیگری برتری دارد.

برای استفاده از این استراتژی نیاز است که روند دامیننس بیت‌کوین و روند قیمتی آن را مشخص کنید. بعد از تشخیص این دو روند، می‌توانید از جدول زیر برای اتخاذ تصمیم نهایی مبنی بر خرید یا فروش بیت‌کوین بهره ببرید.

بهتر است برای افزایش اعتبار نتایج این جدول از پرایس اکشن، الگوهای کندل استیک و سایر شاخص‌های تکنیکال استفاده کنید. هیچ‌وقت برای خرید‌وفروش رمزارزها تنها به یک شیوه معاملاتی اکتفا نکنید.

استراتژی دوم: معامله در سقف‌ها و کف‌ها

بین سال‌های 2018 و 2021 دامیننس بیت‌کوین تغییراتی بین 35% تا 74% تجربه کرده. اگرچه با افزایش روزافزون آلت‌کوین‌ها بسیار دور از انتظار است که بار دیگر شاهد رسیدن این شاخص حتی به 50% باشیم. در واقع 35 درصد یک کف تاریخی برای دامیننس محسوب می‌شود، رسیدن این شاخص به زیر 35 درصد و محدوده اطراف آن نشانه‌ای است بر این که آلت‌کوین‌ها در حال شکست‌دادن بیت‌کوین و پیشی‌گرفتن از آن‌اند.

شاخص دامیننس بیت کوین یک ابزار فوق‌العاده کارآمد برای شناخت روند بازار ارزهای دیجیتال است. با استفاده از این شاخص قدرتمند شما می‌توانید بفهمید که در حال حاضر سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین سودآور است یا آلت‌کوین‌ها. با این که دامیننس یک شاخص قدرتمند برای تحلیل بازار است اما محدودیت‌هایی نیز دارد. برای مثال ممکن است در سال‌های بعد آلت‌کوین‌هایی وارد بازار شوند که به کلی شرایط را تغییر دهند به نحوی که باعث شوند دامیننس کارایی خود را از دست بدهد و به طور کامل منسوخ شود. خبر خوب این که هنوز چنین آلت‌کوینی وارد بازار نشده پس با خیال راحت از این شاخص برای شناسایی روندها و شرایط بازار استفاده کنید.

در انتها توصیه می‌کنیم برای این که بتوانید بر بازار رمزارزها و بیت‌کوین تسلط کامل پیدا کنید و با مفاهیم پیچیده این حوزه آشنا شوید دوره‌های آموزشی دانشکده بورس را فراموش نکنید.

دامیننس بیت کوین چیست؟
دامیننس بیت کوین تعریف بسیار ساده‌ای دارد: نسبت بین ارزش بازار بیت‌کوین به مجموع ارزش بازار تمامی رمزارزها. مقایسه این نسبت با روند بیت‌کوین می‌تواند اطلاعات بسیار مفیدی درباره بازار و فرصت‌های موجود در آن به ما بدهد. اما برای درک بهتر مفهوم سلطه بیت کوین ضروری است که با ارزش بازار یا Market Cap بیشتر آشنا شویم.

مارکت کپ یا ارزش بازار یعنی چه؟
در تصویر بالا نمودار قرمز مربوط به مارکت کپ بیت‌کوین، نمودار آبی مارکت کپ کل بازار رمزارزها و نمودار مشکی هم نشان‌دهنده میزان دامیننس بیت کوین به درصد است.
همین‌طور که در تصویر مشخص است، شکل کلی و همچنین روندی که در هر دو نمودار مربوط به ارزش بازار بیت‌کوین و ارزش کلی بازار رمزارزها مشاهده می‌شود بسیار بر هم منطبق است. علت این امر این است که بیت‌کوین نخستین، بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین رمزارز جهان است. حتی بسیاری از افراد جهان که هیچ شناختی از بازار رمزارزها ندارند بیت‌کوین را می‌شناسند. آنها حتی واژه‌های ارز دیجیتال و بیت‌کوین را به جای هم استفاده می‌کنند چون فکر می‌کنند بیت‌کوین تنها رمزارزی است که ساخته شده.

تغییرات دامیننس بیت کوین در گذر زمان
به طور کلی می‌توان گفت که دامیننس بیت‌کوین تاکنون چهار دوره زمانی مختلف را پشت سر گذاشته:

سلطه مطلق بیت‌کوین بر بازار رمزارزها (تا سال 2017): در این دوره بیت‌کوین حدود 95 درصد ارزش بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار داشت و هیچ آلت‌کوینی قادر نبود پادشاهی بیت‌کوین را به چالش بکشد.
افزایش بی‌سابقه عرضه اولیه‌ها (ICO) (تا سال 2018): در این دوره سرمایه‌گذاران حوزه رمزارز شاهد افزایش شدید تعداد رمزارزهایی بودند که برای اولین‌بار عرضه می‌شدند (عرضه اولیه یا ICO). سرمایه‌گذاری در خرید عرضه اولیه‌ها سود زیادی داشت و به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران به جای بیت‌کوین وارد بازار ICOها شدند. در این دوره دامیننس بیت کوین به شدت کاهش یافت و به مقدار بی‌سابقه 35% رسید.
بازپس‌گرفتن تاج‌وتخت توسط بیت‌کوین (2018 تا 2020): در سال 2018 بسیاری از آلت‌کوین‌هایی که در ابتدا با اقبال عمومی مواجه شده بودند ورشکست شدند و بیت‌کوین دوباره به محبوب‌ترین گزینه سرمایه‌گذاران تبدیل شد. در این دوره میزان بایننس بیت کوین روندی صعودی به خود گرفت و تا 70 درصد هم رسید.
رقبای سرسخت به میدان می‌آیند (2021 تا کنون): در سال 2021 پروژه‌های موفق بسیاری در زمینه رمزارزها راه‌اندازی شدند که توانستند نظر خیل زیادی از مردم و سرمایه‌گذاران را به خود جلب کنند. پروژه‌هایی مثل دیسنترالند، سندباکس و اکسی اینفینیتی با معرفی مفاهیم نوین و هیجان‌انگیزی مثل متاورس و کسب درآمد با بازی، به شدت رشد کردند و محبوب شدند. عامل دیگری که باعث شد سرمایه‌گذاران به فکر خروج سرمایه از بیت‌کوین بیفتند نقش بیت‌کوین در افزایش مصرف انرژی و ممنوع‌شدن استخراج بیت‌کوین توسط دولت چین بود.
کاربرد دامیننس بیت کوین در تدوین استراتژی‌های معاملاتی
اما چگونه از این اطلاعات به نفع خود و برای تدوین یک استراتژی درست معاملاتی استفاده کنیم؟ وقتی دامیننس به نقاط بحرانی (کف‌ها و سقف‌های تاریخی) خود می‌رسد احتمال برگشت روند وجود دارد. یعنی وقتی این شاخص به سقف تاریخی خود نزدیک می‌شود به احتمال بسیار زیاد روند آن نزولی خواهد شد و بالعکس.

جدول زیر به طور خلاصه توضیح می‌دهد که در شرایط گوناگون بازار چه تصمیمی بگیریم تا احتمال سودآوری معاملاتمان افزایش یابد.

البته باید در نظر داشته باشید که احتمال رسیدن دامیننس بیت کوین به این نقاط بحرانی بسیار اندک است ولی رسیدن آن به این نقاط می‌تواند یک فرصت تاریخی در اختیار شما قرار دهد. نکته دیگر این است که گاهی پیش آمده دامیننس از این سطوح تاریخی هم عبور کرده پس سعی کنید در معاملات خود حداکثر احتیاط را به خرج دهید و همه جوانب کار را بسنجید.

سخن پایانی
شاخص دامیننس بیت کوین یک ابزار فوق‌العاده کارآمد برای شناخت روند بازار ارزهای دیجیتال است. با استفاده از این شاخص قدرتمند شما می‌توانید بفهمید که در حال حاضر سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین سودآور است یا آلت‌کوین‌ها. با این که دامیننس یک شاخص قدرتمند برای تحلیل بازار است اما محدودیت‌هایی نیز دارد.

برای مثال ممکن است در سال‌های بعد آلت‌کوین‌هایی وارد بازار شوند که به کلی شرایط را تغییر دهند به نحوی که باعث شوند دامیننس کارایی خود را از دست بدهد و به طور کامل منسوخ شود. خبر خوب این که هنوز چنین آلت‌کوینی وارد بازار نشده پس با خیال راحت از این شاخص برای شناسایی روندها و شرایط بازار استفاده کنید.
در انتها توصیه می‌کنیم برای این که بتوانید بر بازار رمزارزها و بیت‌کوین تسلط کامل پیدا کنید و با مفاهیم پیچیده این حوزه آشنا شوید دوره‌های آموزشی دانشکده بورس را فراموش نکنید.